Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

aliquid ab aliquo

  • 1 aliquid

    ălĭquis, aliquid; plur. aliqui [alius-quis; cf. Engl. somebody or other, i.e. some person [p. 88] obscurely definite; v. Donald. Varron. p. 381 sq.] ( fem. sing. rare).— Abl. sing. aliqui, Plaut. Aul. prol. 24; id. Most. 1, 3, 18; id. Truc. 5, 30; id. Ep. 3, 1, 11.— Nom. plur. masc. aliques, analog. to ques, from quis, acc. to Charis. 133 P.— Nom. and acc. plur. neutr. always aliqua.— Dat. and abl. plur. aliquibus, Liv. 22, 13;

    oftener aliquis,

    id. 26, 15; 26, 49; Plin. 2, 48, 49, § 131.—Alicui, trisyl., Tib. 4, 7, 2), indef. subst. pron., some one, somebody, any one, something, any thing; in the plur., some, any (it is opp. to an object definitely stated, as also to no one, nobody. The synn. quis, aliquis, and quidam designate an object not denoted by name; quis leaves not merely the object, but even its existence, uncertain; hence it is in gen. used in hypoth. and conditional clauses, with si, nisi, num, quando, etc.; aliquis, more emphatic than quis, denotes that an object really exists, but that nothing depends upon its individuality; no matter of what kind it may be, if it is only one, and not none; quidam indicates not merely the existence and individuality of an object, but that it is known as such to the speaker, only that he is not acquainted with, or does not choose to give, its more definite relations; cf. Jahn ad Ov. M. 9, 429, and the works there referred to).
    I.
    A.. In gen.: nam nos decebat domum Lugere, ubi esset aliquis in lucem editus, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115 (as a transl. of Eurip. Cresph. Fragm. ap. Stob. tit. 121, Edei gar hêmas sullogon poioumenous Ton phunta thrênein, etc.):

    Ervom tibi aliquis cras faxo ad villam adferat,

    Plaut. Most. 1, 1, 65:

    hunc videre saepe optabamus diem, Quom ex te esset aliquis, qui te appellaret patrem,

    Ter. Hec. 4, 4, 30:

    utinam modo agatur aliquid!

    Cic. Att. 3, 15:

    aliquid facerem, ut hoc ne facerem,

    I would do any thing, that I might not do this, Ter. And. 1, 5, 24; so id. Phorm. 5, 6, 34:

    fit plerumque, ut ei, qui boni quid volunt adferre, adfingant aliquid, quo faciant id, quod nuntiant, laetius,

    Cic. Phil. 1, 3:

    quamvis enim demersae sunt leges alicujus opibus,

    id. Off. 2, 7, 24:

    quod motum adfert alicui,

    to any thing, id. Tusc. 1, 23, 53: te donabo ego hodie aliqui (abl.), Plaut. Most. 1, 3, 18; so, gaudere aliqui me volo, in some thing (or some way), id. Truc. 5, 30:

    nec manibus humanis (Deus) colitur indigens aliquo,

    any thing, Vulg. Act. 17, 25:

    non est tua ulla culpa, si te aliqui timuerunt,

    Cic. Marcell. 6 fin.:

    in narratione, ut aliqua neganda, aliqua adicienda, sic aliqua etiam tacenda,

    Quint. 4, 2, 67:

    sunt aliqua epistulis eorum inserta,

    Tac. Or. 25:

    laudare aliqua, ferre quaedam,

    Quint. 2, 4, 12:

    quaero, utrum aliquid actum an nihil arbitremur,

    Cic. Tusc. 5, 6, 15: quisquis est ille, si modo est aliquis (i. e. if only there is some one), qui, etc., id. Brut. 73, 255; so id. Ac. 2, 43, 132, etc.; Liv. 2, 10 fin.:

    nunc aliquis dicat mihi: Quid tu?

    Hor. S. 1, 3, 19; so id. ib. 2, 2, 94; 2, 2, 105; 2, 3, 6; 2, 5, 42, and id. Ep. 2, 1, 206.— Fem. sing.:

    Forsitan audieris aliquam certamine cursus Veloces superāsse viros,

    Ov. M. 10, 560:

    si qua tibi spon sa est, haec tibi sive aliqua est,

    id. ib. 4, 326.—
    B.
    Not unfrequently with adj.:

    Novo modo novum aliquid inventum adferre addecet,

    Plaut. Ps. 1, 5, 156:

    novum aliquid advertere,

    Tac. A. 15, 30:

    judicabant esse profecto aliquid naturā pulchrum atque praeclarum,

    Cic. Sen. 13, 43:

    mihi ne diuturnum quidem quidquam videtur, in quo est aliquid extremum,

    in which there is any end, id. ib. 19, 69; cf. id. ib. 2, 5:

    dignum aliquid elaborare,

    Tac. Or. 9:

    aliquid improvisum, inopinatum,

    Liv. 27, 43:

    aliquid exquisitum,

    Tac. A. 12, 66:

    aliquid illustre et dignum memoriā,

    id. Or. 20:

    sanctum aliquid et providum,

    id. G. 8:

    insigne aliquid faceret eis,

    Ter. Eun. 5, 5, 31:

    aliquid magnum,

    Verg. A. 9, 186, and 10, 547:

    quos magnum aliquid deceret, Juv 8, 263: dicens se esse aliquem magnum,

    Vulg. Act. 8, 9:

    majus aliquid et excelsius,

    Tac. A. 3, 53:

    melius aliquid,

    Vulg. Heb. 11, 40:

    deterius aliquid,

    ib. Joan. 5, 14.—Also with unus, to designate a single, but not otherwise defined person:

    ad unum aliquem confugiebant,

    Cic. Off. 2, 12, 41 (cf. id. ib. 2, 12, 42: id si ab uno justo et bono viro consequebantur, erant, etc.): sin aliquis excellit unus e multis;

    effert se, si unum aliquid adfert,

    id. de Or. 3, 33, 136; so id. Verr. 2, 2, 52:

    aliquis unus pluresve divitiores,

    id. Rep. 1, 32: nam si natura non prohibet et esse virum bonum et esse dicendiperitum:

    cur non aliquis etiam unus utrumque consequi possit? cur autem non se quisque speret fore illum aliquem?

    that one, Quint. 12, 1, 31; 1, 12, 2.—
    C.
    Partitive with ex, de, or the gen.:

    aliquis ex vobis,

    Cic. Cael. 3:

    aliquem ex privatis audimus jussisse, etc.,

    Plin. 13, 3, 4, § 22:

    ex principibus aliquis,

    Vulg. Joan. 7, 48; ib. Rom. 11, 14:

    aliquis de tribus nobis,

    Cic. Leg. 3, 7:

    si de iis aliqui remanserint,

    Vulg. Lev. 26, 39; ib. 2 Reg. 9, 3:

    suorum aliquis,

    Cic. Phil. 8, 9:

    exspectabam aliquem meorum,

    id. Att. 13, 15: succurret fortasse alicui vestrūm, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1:

    trium rerum aliqua consequemur,

    Cic. Part. 8, 30:

    impetratum ab aliquo vestrūm,

    Tac. Or. 15; so Vulg. 1 Cor. 6, 1:

    principum aliquis,

    Tac. G. 13:

    cum popularibus et aliquibus principum,

    Liv. 22, 13:

    horum aliquid,

    Vulg. Lev. 15, 10.—
    D.
    Aliquid (nom. or acc.), with gen. of a subst. or of a neutr, adj. of second decl. instead of the adj. aliqui, aliqua, aliquod, agreeing with such word:

    aliquid pugnae,

    Plaut. Capt. 3, 4, 54:

    vestimenti aridi,

    id. Rud. 2, 6, 16:

    consilii,

    id. Ep. 2, 2, 71:

    monstri,

    Ter. And. 1, 5, 15:

    scitamentorum,

    Plaut. Men. 1, 3, 26:

    armorum,

    Tac. G. 18:

    boni,

    Plaut. Aul. 4, 6, 5; Ter. And. 2, 3, 24; Vulg. Joan. 1, 46:

    aequi,

    Ter. Ad. 2, 1, 33:

    mali,

    Plaut. Ep. 1, 1, 60; Ter. Eun. 5, 5, 29:

    novi,

    Q. Cic. Pet. Cons. 1, 1; Vulg. Act. 17, 21:

    potionis,

    Plaut. Men. 5, 2, 22:

    virium,

    Cic. Fam. 11, 18:

    falsi,

    id. Caecin. 1, 3:

    vacui,

    Quint. 10, 6, 1:

    mdefensi,

    Liv. 26, 5 al. —Very rarely in abl.:

    aliquo loci morari,

    Dig. 18, 7, 1.—
    E.
    Frequently, esp. in Cic., with the kindred words aliquando, alicubi, aliquo, etc., for the sake of emphasis or rhetorical fulness, Cic. Planc. 14, 35:

    asperius locutus est aliquid aliquando,

    id. ib. 13, 33; id. Sest. 6, 14; id. Mil. 25, 67:

    non despero fore aliquem aliquando,

    id. de Or. 1, 21, 95; id. Rep. 1, 9; id. Or. 42, 144; id. Fam. 7, 11 med.: evadat saltem aliquid aliquā, quod conatus sum, Lucil. ap. Non. 293, 1; App. Mag. p. 295, 17 al.—
    F.
    In conditional clauses with si, nisi, quod si, etc.:

    si aliquid de summā gravitate Pompeius dimisisset,

    Cic. Phil. 13, 1: si aliquid ( really any thing, in contrast with nihil) dandum est voluptati, id. Sen. 13, 44: quod si non possimus aliquid proficere suadendo, Lucc. ap. Cic. Fam. 5, 14, 5:

    Quod si de iis aliqui remanserint,

    Vulg. Lev. 26, 39:

    si quando aliquid tamquam aliqua fabella narratur,

    Cic. de Or. 2, 59:

    si quis vobis aliquid dixerit,

    Vulg. Matt. 21, 3; ib. Luc. 19, 8:

    si aliquem, cui narraret, habuisset,

    Cic. Lael. 23, 88:

    si aliquem nacti sumus, cujus, etc.,

    id. ib. 8, 27:

    cui (puero) si aliquid erit,

    id. Fam. 14, 1:

    nisi alicui suorum negotium daret,

    Nep. Dion, 8, 2:

    si aliquid eorum praestitit,

    Liv. 24, 8.—
    G.
    In negative clauses with ne:

    Pompeius cavebat omnia, no aliquid vos timeretis,

    Cic. Mil. 24, 66:

    ne, si tibi sit pecunia adempta, aliquis dicat,

    Nep. Epam. 4, 4:

    ne alicui dicerent,

    Vulg. Luc. 8, 46.—
    H.
    In Plaut. and Ter. collect. with a plur. verb (cf. tis, Matth. Gr. 673): aperite atque Erotium aliquis evocate, open, some one (of you), etc., Plaut. Men. 4, 2, 111 (cf. id. Ps. 5, 1, 37:

    me adesse quis nuntiate): aperite aliquis actutum ostium,

    Ter. Ad. 4, 4, 27.—
    I.
    In Verg. once with the second person sing.:

    Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor, Qui face Dardanios ferroque sequare colonos,

    Verg. A. 4, 625.
    In the following passages, with the critical authority added, aliquis seems to stand for the adj.
    aliqui, as nemo sometimes stands with a noun for the adj. nullus:

    nos quibus est alicunde aliquis objectus labos,

    Ter. Hec. 3, 1, 6 Fleck.;

    Et ait idem, ut aliquis metus adjunctus sit ad gratiam,

    Cic. Div. in Caecil. 7, 24 B. and K.:

    num igitur aliquis dolor in corpore est?

    id. Tusc. 1, 34, 82 iid.:

    ut aliquis nos deus tolleret,

    id. Am. 23, 87 iid.: sin casus aliquis interpellārit, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 8 iid.:

    si deus aliquis vitas repente mutāsset,

    Tac. Or. 41 Halm:

    sic est aliquis oratorum campus,

    id. ib. 39 id.:

    sive sensus aliquis argutā sententiā effulsit,

    id. ib. 20 id. A similar use of aliquid for the adj. aliquod was asserted to exist in Plaut. by Lind. ad Cic. Inv. 2, 6, 399, and this is repeated by Klotz, s. v. aliquis, but Lemaire's Index gives only one instance: ni occupo aliquid mihi consilium, Plaut. Men. 5, 2, 94, where Brix now reads aliquod.
    II.
    Esp.
    A.
    With alius, aliud: some or any other, something else, any thing else:

    dum aliud aliquid flagitii conficiat,

    Ter. Phorm. 5, 2, 5:

    potest fieri, ut alius aliquis Cornelius sit,

    Cic. Fragm. B. VI. 21:

    ut per alium aliquem te ipsum ulciscantur,

    id. Div. in Caecil. 6, 22:

    non est in alio aliquo salus,

    Vulg. Act. 4, 12:

    aliquid aliud promittere,

    Petr. 10, 5 al. —
    B.
    And with the idea of alius implied, in opp. to a definite object or objects, some or any other, something else, any thing else: aut ture aut vino aut aliqui (abl.) semper supplicat, Plaut. Aul prol. 24:

    vellem aliquid Antonio praeter illum libellum libuisset scribere,

    Cic. Brut. 44:

    aut ipse occurrebat aut aliquos mittebat,

    Liv. 34, 38:

    cum seditionem sedare vellem, cum frumentum imperarem..., cum aliquid denique rei publicae causā gererem,

    Cic. Verr. 1, 27, 20: commentabar declamitans saepe cum M. Pisone et cum Q. Pompeio aut cum aliquo cotidie id. Brut. 90, 310; Vell. 1, 17; Tac. A. 1, 4: (Tiberius) neque spectacula omnino edidit;

    et iis, quae ab aliquo ederentur, rarissime interfuit,

    Suet. Tib. 47.—
    C.
    In a pregn. signif. as in Gr. tis, ti, something considerable, important, or great = aliquid magnum (v. supra. I. B.; cf. in Gr. hoti oiesthe ti poiein ouden poiountes, Plat. Symp. 1, 4):

    non omnia in ducis, aliquid et in militum manu esse,

    Liv. 45, 36.—Hence, esp.,
    1.
    Esse aliquem or aliquid, to be somebody or something, i. e to be of some worth, value, or note, to be esteemed:

    atque fac, ut me velis esse aliquem,

    Cic. Att. 3, 15 fin.:

    aude aliquid brevibus Gyaris dignum, si vis esse aliquis,

    Juv. 1, 73:

    an quidquam stultius quam quos singulos contemnas, eos esse aliquid putare universos?

    Cic. Tusc. 5, 36, 104:

    exstitit Theodas dicens se esse aliquem,

    Vulg. Act. 5, 36: si umquam in dicendo fuimus aliquid. Cic. Att. 4, 2:

    ego quoque aliquid sum,

    id. Fam. 6, 18:

    qui videbantur aliquid esse,

    Vulg. Gal. 2, 2; 2, 6: quod te cum Culeone scribis de privilegio locutum, est aliquid ( it is something, it is no trifle):

    sed, etc.,

    Cic. Att. 3, 15: est istuc quidem aliquid, sed, etc.; id. Sen. 3; id. Cat. 1, 4:

    est aliquid nupsisse Jovi,

    Ov. F. 6, 27:

    Est aliquid de tot Graiorum milibus unum A Diomede legi,

    id. M. 13, 241:

    est aliquid unius sese dominum fecisse lacertae,

    Juv. 3, 230:

    omina sunt aliquid,

    Ov. Am. 1, 12, 3; so,

    crimen abesse,

    id. F. 1, 484:

    Sunt aliquid Manes,

    Prop. 5, 7, 1:

    est aliquid eloquentia,

    Quint. 1, prooem. fin.
    2.
    Dicere aliquid, like legein ti, to say something worth the while:

    diceres aliquid et magno quidem philosopho dignum,

    Cic. Tusc. 3, 16, 35; cf. Herm. ad Vig. 731; 755; so, assequi aliquid, to effect something considerable:

    Etenim si nunc aliquid assequi se putant, qui ostium Ponti viderunt,

    Cic. Tusc. 1, 20, 45.—
    3.
    In colloquial lang.: fiet aliquid, something important or great, will, may come to pass or happen: Ch. Invenietur, exquiretur, aliquid fiet. Eu. Enicas. Jam istuc aliquid fiet, metuo, Plaut. Merc. 2, 4, 25:

    mane, aliquid fiet, ne abi,

    id. Truc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 1, 14.—
    D.
    Ad aliquid esse, in gram. lang., to refer or relate to something else, e. g. pater, filius, frater, etc. (v. ad):

    idem cum interrogantur, cur aper apri et pater patris faciat, il lud nomen positum, hoc ad aliquid esse contendunt,

    Quint. 1, 6, 13 Halm.—
    E.
    Atque aliquis, poet. in imitation of hôide de tis, and thus some one (Hom. II. 7, 178;

    7, 201 al.): Atque aliquis, magno quaerens exempla timori, Non alios, inquit, motus, etc.,

    Luc. 2, 67 Web.; Stat. Th. 1, 171; Claud. Eutr. 1, 350.—
    F.
    It is sometimes omitted before qui, esp. in the phrase est qui, sunt qui:

    praemittebatque de stipulatoribus suis, qui perscrutarentur, etc.,

    Cic. Off. 2, 7, 25:

    sunt quibus in satirā videar nimis acer,

    Hor. S. 2, 1, 1:

    sunt qui adiciant his evidentiam, quae, etc.,

    Quint. 4, 2, § 63 (cf. on the contr. § 69: verum in his quoque confessionibus est aliquid. quod ex invidiā detrahi possit).—
    G.
    Aliquid, like nihil (q. v. I. g), is used of persons:

    Hinc ad Antonium nemo, illinc ad Caesarem cotidie aliquid transfugiebat,

    Vell. 2, 84, 2 (cf. in Gr. tôn d allôn ou per ti... oute theôn out anthrôpôn, Hom. H. Ven. 34 sq. Herm.).— Hence the advv.
    A.
    ălĭquid (prop. acc. denoting in what respect, with a verb or [p. 89] adj.; so in Gr. ti), somewhat, in something, in some degree, to some extent:

    illud vereor, ne tibi illum succensere aliquid suspicere,

    Cic. Deiot. 13, 35:

    si in me aliquid offendistis,

    at all, in any respect, id. Mil. 36, 99:

    quos tamen aliquid usus ac disciplina sublevarent,

    somewhat, Caes. B. G. 1, 40:

    Philippi regnum officere aliquid videtur libertati vestrae,

    Liv. 31, 29:

    Nos aliquid Rutulos contra juvisse nefandum est?

    Verg. A. 10, 84:

    neque circumcisio aliquid valet,

    Vulg. Gal. 6, 15:

    perlucens jam aliquid, incerta tamen lux,

    Liv. 41, 2:

    aliquid et spatio fessus,

    Plin. 5, 9, 10, § 54; cf. Hand, Turs. I. p. 259; Ellendt ad Cic. de Or. 1, 9, 35.—
    B.
    ălĭquō (from aliquoi, old dat. denoting direction whither; cf.: eo, quo, alio, etc.).
    1.
    Somewhither (arch.), to some place, somewhere; in the comic poets sometimes also with a subst. added, which designates the place more definitely:

    ut aliquo ex urbe amoveas,

    Plaut. Ep. 2, 2, 94:

    aliquo abicere,

    Ter. Ad. 4, 7, 26:

    concludere,

    id. Eun. 4, 3, 25 (cf. id. Ad. 4, 2, 13, in cellam aliquam concludere):

    ab eorum oculis aliquo concederes,

    Cic. Cat. 1, 17:

    demigrandum potius aliquo est quam, etc.,

    id. Dom. 100:

    aliquem aliquo impellere,

    id. Vatin. 15:

    aliquo exire,

    id. Q. Fr. 3, 1:

    aliquo advenire vel sicunde discedere,

    Suet. Calig. 4; Plaut. Rud. 2, 6, 51; id. Men. 5, 1, 3:

    in angulum Aliquo abire,

    Ter. Ad. 5, 2, 10; 3, 3, 6:

    aliquem rus aliquo educere,

    Cic. Q. Fr. 3, 3.—With a gen., like quo, ubi, etc.: migrandum Rhodum aut aliquo terrarum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1, 5.—
    2.
    With the idea of alio implied, = alio quo, somewhere else, to some other place (cf. aliquis, II. B.):

    dum proficiscor aliquo,

    Ter. And. 2, 1, 28:

    at certe ut hinc concedas aliquo,

    id. Heaut. 3, 3, 11:

    si te parentes timerent atque odissent tui, ab eorum oculis aliquo concederes,

    Cic. Cat. 1, 7, 17; cf. Hand, Turs. I. p. 265.—
    C.
    ălĭquam, adv. (prop. acc. fem.), = in aliquam partem, in some degree; only in connection with diu, multus, and plures.
    1.
    Aliquam diu (B. and K.), or together aliquamdiu (Madv., Halm, Dietsch), awhile, for a while, for some time; also pregn., for some considerable time (most freq. in the histt., esp. Cæs. and Livy; also in Cic.).
    a.
    Absol.:

    ut non aliquando condemnatum esse Oppianicum, sed aliquam diu incolumem fuisse miremini,

    Cic. Clu. 9, 25:

    Aristum Athenis audivit aliquam diu,

    id. Ac. 1, 3, 12:

    in vincula conjectus est, in quibus aliquamdiu fuit,

    Nep. Con. 5, 3;

    id. Dion, 3, 1: quā in parte rex affuit, ibi aliquamdiu certatum,

    Sall. J. 74, 3; Liv. 3, 70, 4.—
    b.
    Often followed by deinde, postea, postremo, tandem, etc.:

    pugnatur aliquamdiu pari contentione: deinde, etc., Auct. B. G. 8, 19, 3: cunctati aliquamdiu sunt: pudor deinde commovit aciem,

    Liv. 2, 10, 9; so id. 1, 16:

    quos aliquamdiu inermos timuissent, hos postea armatos superāssent,

    Caes. B. G. 1, 40, 6:

    controversia aliquamdiu fuit: postremo, etc.,

    Liv. 3, 32, 7; 25, 15, 14; 45, 6, 6:

    ibi aliquamdiu atrox pugna stetit: tandem, etc.,

    Liv. 29, 2, 15; 34, 28, 4 and 11; Suet. Ner. 6.—
    * c.
    With donec, as a more definite limitation of time, some time... until, a considerable time... until:

    exanimis aliquamdiu jacuit, donec, etc.,

    Suet. Caes. 82. —
    d.
    Meton., for a long distance; most freq. of rivers:

    Rhodanus aliquamdiu Gallias dirimit,

    Mel. 2, 5, 5; so id. 3, 5, 6; 3, 9, 8 al.—Of the Corycian cave in Cilicia:

    deinde aliquamdiu perspicuus, mox, et quo magis subitur, obscurior,

    Mel. 1, 13.—
    2.
    Aliquam multi, or aliquammulti, somewhat many, considerable in number or quantity (mostly post-class.):

    sunt vestrūm aliquam multi, qui L. Pisonem cognōrunt,

    Cic. Verr. 2, 4, 25, § 56 B. and K.: aliquammultos non comparuisse, * Gell. 3, 10, 17 Hertz:

    aliquammultis diebus decumbo,

    App. Mag. p. 320, 10.—Also adv.: aliquam multum, something much, to a considerable distance, considerably:

    sed haec defensio, ut dixi, aliquam multum a me remota est,

    App. Mag. p. 276, 7 dub.—And comp. * aliquam plures, somewhat more, considerably more:

    aliquam pluribus et amarioribus perorantem,

    Tert. Apol. 12 dub.; cf. Hand, Turs. I. p. 243.—
    D.
    ălĭquā, adv. (prop. abl. fem.).
    1.
    Somewhere (like mod. Engl. somewhere for somewhither):

    antevenito aliquā aliquos,

    Plaut. Mil. 2, 2, 66: aliquā evolare si posset, * Cic. Verr. 2, 1, 26, § 67:

    si quā evasissent aliquā,

    Liv. 26, 27, 12.—
    2.
    Transf. to action, in some way or other, in some manner, = aliquo modo:

    aliquid aliquā sentire,

    Plaut. Merc. 2, 2, 62: evadere aliquā, Lucil. ap. Non. 293, 1:

    aliquid aliquā resciscere,

    Ter. Phorm. 5, 1, 19, and 4, 1, 19: aliquā nocere, * Verg. E. 3, 15:

    aliquā obesse,

    App. Mag. p. 295, 17.—
    E.
    ălĭqui, adv. (prop. abl. = aliquo modo), in some way, somehow:

    Quamquam ego tibi videor stultus, gaudere me aliqui volo,

    Plaut. Truc. 5, 30 (but in this and like cases, aliqui may be treated as the abl. subst.; cf. supra, I. A.); cf. Hand, Turs. I. p. 242.
    The forms aliqua, neutr.
    plur., and aliquam, acc., and aliquā, abl., used adverbially, may also be referred to the adj. ălĭqui, ălĭqua, ălĭquod.

    Lewis & Short latin dictionary > aliquid

  • 2 communico

    commūnĭco ( conm-), āvi, ātum, 1, v. a. ( dep. access. form, communicati sint = communicaverint, Liv. 4, 24, 2) [communis].
    I.
    To divide something with one, whether in giving or receiving.
    A.
    In giving, to divide a thing with one, to communicate, impart, to share; esp. freq. of imparting in discourse (very freq. in all periods); constr. usu. aliquid cum aliquo; also inter aliquos, alicui, aliquem aliquā re. cum aliquo de aliquā re and absol.
    (α).
    With aliquid cum aliquo:

    ut si quam praestantiam virtutis, ingenii, fortunae consecuti sunt, impertiant ea suis communicentque cum proximis,

    Cic. Lael. 19, 70; id. Verr. 2, 5, 47, § 125; id. Div. in Caecil. 11, 33: auxilium [p. 384] sibi te putat adjunxisse, qui cum altero rem communicat, id. Rosc. Am. 40, 116:

    suam causam cum Chrysogono,

    id. ib. 48, 140:

    cum iis praemium communicat, hortaturque ut, etc.,

    Caes. B. G. 7, 37:

    civitatem nostram vobiscum,

    Liv. 23, 5, 9:

    causam civium cum servis fugitivis,

    Sall. C. 56, 5:

    at sua Tydides mecum communicat acta (i. e. me socium sumit actorum),

    Ov. M. 13, 239:

    consilia cum finitimis civitatibus,

    to make common cause, to take common counsel, commune, consult, Caes. B. G. 6, 2:

    cum plebeiis magistratibus,

    Liv. 6, 11, 7; 28, 28, 5; Suet. Calig. 56:

    curam doloris cum aliquo,

    Cic. Fam. 5, 16, 5.—Of discourse:

    homo, quocum omnia, quae me curā aliquā adficiunt, una communicem,

    Cic. Att. 1, 18, 1:

    ea quae didicerant, cum civibus suis communicare non poterant,

    id. N. D. 1, 4, 8; id. de Or. 1, 15, 66; id. Rosc. Am. 40, 116; Caes. B. G. 6, 20 al.; so cum aliquo de aliquā re:

    Pompeius, qui mecum... de te communicare solet,

    Cic. Fam. 1, 7, 3:

    is mecum de tuā mansione communicat,

    id. ib. 4, 4, 5:

    cum compluribus de ratione belli,

    Suet. Tib. 18. —
    (β).
    Aliquid inter aliquos:

    cum de societate inter se multa communicarent,

    Cic. Quint. 4, 15:

    socii putandi sunt, quos inter res communicata est,

    id. Verr. 2, 3, 20, § 50:

    ut quibus de rebus vellemus, tu tuis, ego meis, inter nos communicaremus,

    id. Fam. 15, 4, 2; 11, 27, 2:

    communicato inter se consilio,

    Liv. 8, 25, 9 (cf. a); Suet. Dom. 7.—
    (γ).
    Alicui aliquid, or de aliquā re (in Cic. only when the other party sharing is expressed by cum and abl.; cf.

    Krebs, Antibarb. p. 250): quibus communicare de maximis rebus Pompeius consuerat,

    Caes. B. C. 3, 18 (Dinter, ex conj., quibuscum):

    hisque omnium domus patent victusque communicatur,

    id. B. G. 6, 23 fin.;

    so with redditur,

    id. ib. 6, 13:

    sibi communicatum cum alio, non ademptum imperium esse,

    Liv. 22, 27, 8 Weissenb. ad loc.:

    id aut ereptum illis est, aut certe nobis cum illis communicatum,

    Cic. Brut. 73, 254; cf. id. Div. in Caecil. 4, 14 Halm ad loc.; id. Verr. 2, 5, 2, § 5; id. Rosc. Am. 49, 142; Mamert. Pan. Max. 10; Cic. Pis. 39, 94 Ascon.—
    * (δ).
    Aliquem aliquā re:

    communicabo semper te mensā meā,

    Plaut. Mil. 1, 1, 50.—
    (ε).
    Absol.: nonne prius communicatum oportuit? * Ter. And. 1, 5, 4; Cic. Sull. 3, 9:

    et secundas res splendidiores facit amicitia et adversas partiens communicansque leviores,

    id. Lael. 6, 22; Quint. 9, 2, 22:

    ut ad se veniat rationesque belli gerendi communicet,

    Caes. B. G. 7, 63:

    consilia communicant,

    id. B. C. 2, 4 fin.; cf. Sall. C. 18, 5; Suet. Aug. 75 fin.; Plin. 11, 30, 36, § 108; Quint. 9, 2, 22.—
    2.
    Transf. of things: aliquid cum aliquā re, to join to an equal part, to unite:

    viri, quantas pecunias ab uxoribus dotis nomine acceperunt, tantas ex suis bonis cum dotibus communicant,

    Caes. B. G. 6, 19:

    privabo potius illum debito testimonio, quam id cum meā laude communicem,

    Cic. Ac. 2, 1, 3; id. Fam. 12, 2, 1.—
    3.
    In late Lat.: cum aliquo or alicui, to have intercourse with an inferior:

    ne cum peregrinis communicarent,

    Just. 36, 2, 15:

    malis,

    with evil-disposed persons, Aug. Ep. 162:

    ne communices homini indocto,

    Vulg. Ecclus. 8, 5.—Also alicui rei, to take part in, Vulg. 1 Tim. 5, 22.—
    B. (α).
    Aliquid cum aliquo:

    ut me juves Conmunicesque hanc mecum meam provinciam,

    Plaut. Trin. 1, 2, 153; cf.:

    provinciam cum Antonio,

    Cic. Pis. 2, 5:

    inimicitias mecum,

    id. Fam. 15, 21, 2:

    qui sibi cum illo rationem communicatam putat,

    believes that he has all things in common with him, id. Rosc. Am. 49, 142; cf. id. ib. 48, 140; id. Div. in Caecil. 4, 14; cf. id. Verr. 2, 5, 2. § 5 Zumpt; Liv. 22, 27, 8:

    haud dubitavit (Thalestris) fateri ad communicandos cum rege liberos se venisse,

    Curt. 6, 5, 30 Vogel ad loc.—
    (β).
    Absol.:

    primo labores et discrimina, mox et gloriam communicabat,

    Tac. Agr. 8.—
    (γ).
    Alicui (late Lat.):

    altari Christi,

    to receive the sacrament, Aug. Ep. 162; id. contra Cresc. 3, 36.—
    II.
    In Tertull., acc. to communis, II., to make common, i. e. low, base, to contaminate, defile, Tert. Spect. 17; id. Patient. 8.

    Lewis & Short latin dictionary > communico

  • 3 conmunico

    commūnĭco ( conm-), āvi, ātum, 1, v. a. ( dep. access. form, communicati sint = communicaverint, Liv. 4, 24, 2) [communis].
    I.
    To divide something with one, whether in giving or receiving.
    A.
    In giving, to divide a thing with one, to communicate, impart, to share; esp. freq. of imparting in discourse (very freq. in all periods); constr. usu. aliquid cum aliquo; also inter aliquos, alicui, aliquem aliquā re. cum aliquo de aliquā re and absol.
    (α).
    With aliquid cum aliquo:

    ut si quam praestantiam virtutis, ingenii, fortunae consecuti sunt, impertiant ea suis communicentque cum proximis,

    Cic. Lael. 19, 70; id. Verr. 2, 5, 47, § 125; id. Div. in Caecil. 11, 33: auxilium [p. 384] sibi te putat adjunxisse, qui cum altero rem communicat, id. Rosc. Am. 40, 116:

    suam causam cum Chrysogono,

    id. ib. 48, 140:

    cum iis praemium communicat, hortaturque ut, etc.,

    Caes. B. G. 7, 37:

    civitatem nostram vobiscum,

    Liv. 23, 5, 9:

    causam civium cum servis fugitivis,

    Sall. C. 56, 5:

    at sua Tydides mecum communicat acta (i. e. me socium sumit actorum),

    Ov. M. 13, 239:

    consilia cum finitimis civitatibus,

    to make common cause, to take common counsel, commune, consult, Caes. B. G. 6, 2:

    cum plebeiis magistratibus,

    Liv. 6, 11, 7; 28, 28, 5; Suet. Calig. 56:

    curam doloris cum aliquo,

    Cic. Fam. 5, 16, 5.—Of discourse:

    homo, quocum omnia, quae me curā aliquā adficiunt, una communicem,

    Cic. Att. 1, 18, 1:

    ea quae didicerant, cum civibus suis communicare non poterant,

    id. N. D. 1, 4, 8; id. de Or. 1, 15, 66; id. Rosc. Am. 40, 116; Caes. B. G. 6, 20 al.; so cum aliquo de aliquā re:

    Pompeius, qui mecum... de te communicare solet,

    Cic. Fam. 1, 7, 3:

    is mecum de tuā mansione communicat,

    id. ib. 4, 4, 5:

    cum compluribus de ratione belli,

    Suet. Tib. 18. —
    (β).
    Aliquid inter aliquos:

    cum de societate inter se multa communicarent,

    Cic. Quint. 4, 15:

    socii putandi sunt, quos inter res communicata est,

    id. Verr. 2, 3, 20, § 50:

    ut quibus de rebus vellemus, tu tuis, ego meis, inter nos communicaremus,

    id. Fam. 15, 4, 2; 11, 27, 2:

    communicato inter se consilio,

    Liv. 8, 25, 9 (cf. a); Suet. Dom. 7.—
    (γ).
    Alicui aliquid, or de aliquā re (in Cic. only when the other party sharing is expressed by cum and abl.; cf.

    Krebs, Antibarb. p. 250): quibus communicare de maximis rebus Pompeius consuerat,

    Caes. B. C. 3, 18 (Dinter, ex conj., quibuscum):

    hisque omnium domus patent victusque communicatur,

    id. B. G. 6, 23 fin.;

    so with redditur,

    id. ib. 6, 13:

    sibi communicatum cum alio, non ademptum imperium esse,

    Liv. 22, 27, 8 Weissenb. ad loc.:

    id aut ereptum illis est, aut certe nobis cum illis communicatum,

    Cic. Brut. 73, 254; cf. id. Div. in Caecil. 4, 14 Halm ad loc.; id. Verr. 2, 5, 2, § 5; id. Rosc. Am. 49, 142; Mamert. Pan. Max. 10; Cic. Pis. 39, 94 Ascon.—
    * (δ).
    Aliquem aliquā re:

    communicabo semper te mensā meā,

    Plaut. Mil. 1, 1, 50.—
    (ε).
    Absol.: nonne prius communicatum oportuit? * Ter. And. 1, 5, 4; Cic. Sull. 3, 9:

    et secundas res splendidiores facit amicitia et adversas partiens communicansque leviores,

    id. Lael. 6, 22; Quint. 9, 2, 22:

    ut ad se veniat rationesque belli gerendi communicet,

    Caes. B. G. 7, 63:

    consilia communicant,

    id. B. C. 2, 4 fin.; cf. Sall. C. 18, 5; Suet. Aug. 75 fin.; Plin. 11, 30, 36, § 108; Quint. 9, 2, 22.—
    2.
    Transf. of things: aliquid cum aliquā re, to join to an equal part, to unite:

    viri, quantas pecunias ab uxoribus dotis nomine acceperunt, tantas ex suis bonis cum dotibus communicant,

    Caes. B. G. 6, 19:

    privabo potius illum debito testimonio, quam id cum meā laude communicem,

    Cic. Ac. 2, 1, 3; id. Fam. 12, 2, 1.—
    3.
    In late Lat.: cum aliquo or alicui, to have intercourse with an inferior:

    ne cum peregrinis communicarent,

    Just. 36, 2, 15:

    malis,

    with evil-disposed persons, Aug. Ep. 162:

    ne communices homini indocto,

    Vulg. Ecclus. 8, 5.—Also alicui rei, to take part in, Vulg. 1 Tim. 5, 22.—
    B. (α).
    Aliquid cum aliquo:

    ut me juves Conmunicesque hanc mecum meam provinciam,

    Plaut. Trin. 1, 2, 153; cf.:

    provinciam cum Antonio,

    Cic. Pis. 2, 5:

    inimicitias mecum,

    id. Fam. 15, 21, 2:

    qui sibi cum illo rationem communicatam putat,

    believes that he has all things in common with him, id. Rosc. Am. 49, 142; cf. id. ib. 48, 140; id. Div. in Caecil. 4, 14; cf. id. Verr. 2, 5, 2. § 5 Zumpt; Liv. 22, 27, 8:

    haud dubitavit (Thalestris) fateri ad communicandos cum rege liberos se venisse,

    Curt. 6, 5, 30 Vogel ad loc.—
    (β).
    Absol.:

    primo labores et discrimina, mox et gloriam communicabat,

    Tac. Agr. 8.—
    (γ).
    Alicui (late Lat.):

    altari Christi,

    to receive the sacrament, Aug. Ep. 162; id. contra Cresc. 3, 36.—
    II.
    In Tertull., acc. to communis, II., to make common, i. e. low, base, to contaminate, defile, Tert. Spect. 17; id. Patient. 8.

    Lewis & Short latin dictionary > conmunico

  • 4 rogo

    rŏgo, āvi, ātum, 1 ( inf. paragog. rogarier, Cic. Caecin. 33, 95:

    rogassint, for rogaverint,

    id. Leg. 3, 3, 9), v. a. [etym. dub.; perh. for progo; kindr. with Sanscr. prac, to ask, whence also precor and procus, but referred by Corss. to the same root with Sanscr. rgus, straight; Gr. oregô; Lat. rego, rex, rogus, Krit. Beit. p. 93], to ask, question, interrogate one about a thing.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (so generally throughout ante-class. Lat.; less. freq. in Cic.; syn.: percontor, sciscitor, quaero), constr. aliquem aliquid, or simply aliquem, aliquid, with de, a rel.-clause, or absol. (cf. Zumpt, Gram. § 393). ( a) Aliquem aliquid (class. only with acc. of neutr. pron. or adj., or with sententiam; v. infra, B. 1.):

    aliud te rogo,

    Plaut. Most. 5, 1, 70:

    haud istuc te rogo,

    id. Ep. 1, 1, 49:

    quin tu id me rogas,

    id. Bacch. 2, 3, 24:

    hoc te rogo, quos locos adisti?

    id. Trin. 4, 2, 85; cf.:

    rogare hoc unum te volo,

    id. Merc. 3, 1, 17:

    dic mihi hoc, quod te rogo,

    id. Men. 5, 5, 16; id. Most. 3, 1, 130; id. Ps. 1, 3, 106; 1, 5, 64 et saep.; Ter. And. 4, 4, 12 sq.:

    ego patriam te rogo, quae sit tua,

    Plaut. Pers. 4, 4, 83; cf.:

    hanc (colubram) alia cum rogaret causam facinoris, Respondit, etc.,

    Phaedr. 4, 17, 5. —
    (β).
    Aliquem or aliquid:

    quos rogo,

    Plaut. Pers. 1, 1, 6:

    quem ego igitur rogem?

    Ter. And. 4, 4, 10:

    ecquem hominem tu novisti? te rogo,

    Plaut. Ps. 4, 2, 15; men' or me rogas? also, rogas me? in colloq. lang., do you ask that of me? how can you ask? what do you mean by asking that? Eu. Quid ego facerem? Ch. Quid tu faceres? men' rogas? requireres, Rogitares, etc., id. Merc. 3, 4, 48; Ter. Eun. 4, 3, 11; id. Heaut. 2, 3, 5; 4, 5, 32; id. Ad. 1, 2, 2; 4, 5, 31 al.; cf.:

    quid me istud rogas? inquam: Stoicos roga,

    Cic. Fin. 5, 28, 83:

    hoc quod rogo responde,

    Plaut. As. 3, 2, 32; id. Curc. 2, 1, 30; 5, 3, 30; id. Ps. 4, 2, 12 al.; Ter. And. 4, 4, 23; Suet. Caes. 82.—
    (γ).
    With de:

    jam de istoc rogare omitte,

    Plaut. Pers. 4, 4, 90; so,

    de istac virgine,

    Ter. Eun. 4, 4, 53:

    de te ipso,

    Cic. Vatin. 4, 10.—
    (δ).
    With interrog.-clause:

    rogant me servi, quo eam?

    Plaut. Curc. 2, 3, 83: roga ipsum, quemadmodum ego eum Arimini acceperim, Cic. Fragm. ap. Non. 383, 8:

    quodsi me populus Romanus forte roget, cur Non, etc.,

    Hor. Ep. 1, 1, 70:

    quae sit, rogo,

    Ter. And. 1, 1, 97:

    rogo, num quid velit,

    id. Eun. 2, 3, 50:

    rogavi pervenissetne Agrigentum?

    Cic. Verr. 2, 4, 12, § 27:

    unde venis? et Quo tendis? rogat et respondet,

    Hor. S. 1, 9, 63:

    quid verum atque decens curo et rogo,

    id. Ep. 1, 1, 11. —
    (ε).
    Absol.:

    prius respondes quam rogo,

    Plaut. Merc. 2, 3, 119:

    roganti respondebo,

    id. ib. 3, 1, 17:

    non edepol nunc, ubi terrarum, sim, scio, si quis roget,

    id. Am. 1, 1, 180:

    quin tu ergo rogas?

    id. As. 1, 1, 15: Ty. Quid ego deliqui? He. Rogas? id. Capt. 3, 5, 2; so id. Rud. 3, 6, 22; id. Cas. 2, 3, 35; id. Bacch. 2, 2, 28; 38 al.; Ter. And. 1, 1, 136; 1, 2, 13; 1, 5, 32 al.; cf. Cic. Mil. 22, 59: etiam rogas? [p. 1599] do you dare to ask? Plaut. Am. 2, 1, 21; id. Bacch. 2, 3, 97; id. Merc. 1, 2, 92; Ter. And. 4, 4, 23 (v. etiam). — Particularly as subst.:

    numquam nobis ad rogatum respondent,

    Cic. Fl. 4, 10. —
    B.
    In partic. (class. in all per.).
    1.
    Publicists' t. t.
    a.
    Rogare aliquem (sententiam), to ask one for his opinion or vote:

    Racilius Marcellinum primum rogavit. Is sententiam dixit, ut, etc.... Postea Racilius de privatis me primum sententiam rogavit,

    Cic. Q. Fr. 2, 1, 2:

    quos priores sententiam rogabat,

    id. Rep. 2, 20, 35. — Pass.:

    cum omnes ante me rogati gratias Caesari egissent, ego rogatus mutavi meum consilium,

    Cic. Fam. 4, 4, 4:

    scito primum me non esse rogatum sententiam,

    id. Att. 1, 13, 2:

    primus rogatus sententiam,

    Sall. C. 50, 4:

    is enim primus rogatus sententiam,

    Liv. 37, 14; Quint. 6, 3, 97 al.:

    propter ipsam rem, de quā sententiae rogantur, consultabitur,

    id. 3, 8, 18. —
    b.
    Rogare populum or legem, or absol., prop., to ask the people about a law; hence, in gen., to bring the plan of a law before the people for their approval; to propose a law, introduce a bill:

    in aes incidi jubebitis credo illa legitima: consules populum jure rogaverunt populusque jure scivit,

    Cic. Phil. 1, 10, 26; cf.: T. Quinctius Crispinus consul populum jure rogavit populusque jure scivit in foro pro rostris... quicumque post hanc legem rogatam rivos, specus, etc., an old legal formula ap. Front. Aquaed. 129:

    plebem,

    Cic. Leg. 3, 3, 9:

    legem,

    id. Rep. 3, 10, 17; id. Phil. 2, 29, 72; cf.:

    quae (leges) non in perpetuum rogentur,

    Quint. 2, 4, 40. — Absol.:

    ego hanc legem, uti rogas, jubendam censeo,

    Liv. 10, 8 fin.; Quint. 2, 4, 35. — Impers. pass.:

    nunc rogari, ut populus consules creet,

    Liv. 4, 2.—
    c.
    Rogare populum magistratum, and simply magistratum, to propose a magistrate to the people for their choice, to offer him for election:

    factum senatus consultum, ut duo viros aediles ex patribus dictator populum rogaret,

    Liv. 6, 42 fin.; cf.:

    L. Trebonius tribunus plebis rogationem tulit, ut qui plebem Romanam tribunos plebi rogaret, is usque eo rogaret dum, etc.,

    id. 3, 65, 4:

    (Caesar) volet, ut consules roget praetor vel dictatorem dicat: quorum neutrum jus est,

    Cic. Att. 9, 15, 2; cf.:

    praetores, cum ita rogentur, ut collegae consulibus sint, etc.,

    id. ib. 9, 9, 3:

    hodieque in legibus magistratibusque rogandis usurpatur idem jus,

    Liv. 1, 17:

    comitia consulibus rogandis habuit,

    Cic. Div. 1, 17, 33; Liv. 26, 22; 38, 42; cf. id. 23, 31; 22, 35:

    Calpurnius Romam ad magistratus rogandos proficiscitur,

    Sall. J. 29, 6.— Absol.:

    mortuo rege Pompilio Tullum Hostilium populus regem, interrege rogante, comitiis curiatis creavit,

    Cic. Rep. 2, 17, 31.—
    2.
    Milit. t. t.: rogare milites sacramento, qs. to ask the soldiers if they will take and keep an oath, i. e. to bind them by an oath, administer an oath to them, Caes. B. G. 6, 1; Liv. 32, 26; 35, 2 fin.; 40, 26; cf. Quint. 12, 2, 26. —
    3.
    Jurid. t. t., to ask a person if he will promise something in making an agreement; to propose a stipulation:

    quod fere novissimā parte pactorum ita solet inseri: rogavit Titius, spopondit Maevius, haec verba non tantum pactionis loco accipiuntur sed etiam stipulationis,

    Dig. 1, 14, 7, § 12; Plaut. Ps. 1, 1, 114; 4, 6, 8; id. Bacch. 4, 8, 37.
    II.
    Transf., to ask, beg, request, solicit one for a thing (so predominantly in the class. per.; syn.: posco, oro, obsecro, ambio, capto); constr. aliquem (rarely ab aliquo) aliquid, aliquem, aliquid, with ut, ne, or absol.
    (α).
    With acc.:

    quā confidentiā rogare argentum me tantum audes, Impudens? Quin si egomet totus veneam, vix recipi potis est, Quod tu me rogas,

    Plaut. Pers. 1, 1, 40:

    hoc te vehementer etiam atque etiam rogo,

    Cic. Fam. 13, 43 fin.:

    nefas sit tale aliquid et facere rogatum et rogare... Haec igitur lex in amicitiā sanciatur, ut neque rogemus res turpes nec faciamus rogati,

    id. Lael. 11, 39 sq.: otium divos rogat, Hor. c. 2, 16, 1; cf.:

    divitias deos,

    Mart. 4, 77, 1:

    a Metello missionem,

    Sall. J. 64, 1:

    ut ab avunculo rogetur Aethiops,

    Auct. Her. 4, 50, 63:

    rogo te, vos, etc., parenthet.: rogo te, videte, quibus hominibus negotium detis, etc.,

    Cic. Fam. 10, 26:

    rogo vos, quis potest sine offulā vivere?

    Suet. Claud. 40:

    illae Priami rogantis Achillem preces,

    Quint. 10, 1, 50: taurum de aquā per fundum ejus ducenda rogabo, Cic. Q. Fr. 3, 1, 2, § 4:

    ambiuntur, rogantur,

    are asked for their votes, id. Rep. 1, 31, 47:

    etiamsi precario essent rogandi,

    id. Verr. 2, 5, 23, § 59:

    transisse Rhenum sese non suā sponte sed rogatum et arcessitum a Gallis,

    Caes. B. G. 1, 44; cf.:

    ille ab Sardis rogatus ad causam accesserat,

    Cic. Div. in Caecil. 19, 63:

    in proximum annum consulatum peteres, vel potius rogares... a quā (Galliā) nos tum, cum consulatus petebatur, non rogabatur, etc.,

    was not begged for, id. Phil. 2, 30, 76:

    abii ad praetorem, rogo syngraphum: Datur mihi,

    Plaut. Capt. 3, 2, 6:

    aquam,

    id. Rud. 2, 3, 2:

    legatos ad Caesarem mittunt rogatum auxilium,

    Caes. B. G. 1, 11; cf. id. ib. 7, 5:

    aliquid ab aliquo (rare),

    Auct. Her. 4, 50; Sall. J. 64, 1:

    cultrum, securim, etc.... Quae utenda vasa semper vicini rogant,

    ask for, borrow, Plaut. Aul. 1, 2, 18; id. Mil. 2, 3, 76; Dig. 18, 6, 16.—
    (β).
    With ut or ne (so most freq.):

    scitin' quid ego vos rogo? mihi ut praeconium detis,

    Plaut. Men. 5, 9, 92; id. Stich. 1, 3, 93:

    id ut facias, vehementer te rogo,

    Cic. Fam. 13, 44:

    etiam atque etiam te rogo atque oro, ut eum juves,

    id. ib. 13, 66, 2:

    rogat et orat Dolabellam, ut, etc.,

    id. Verr. 2, 1, 29, § 72:

    cum rogat et prece cogit Scilicet ut, etc.,

    Hor. Ep. 1, 9, 2; Caes. ap. Cic. Att. 9, 7, C, 1; id. B. G. 1, 7:

    videbatur rogare, scalas ut darem utendas sibi,

    that I would lend, Plaut. Rud. 3, 1, 10; Plin. Ep. 3, 10, 5; 4, 13, 11; 4, 28, 3.— With a simple final clause without ut:

    Caesar consolatus rogat, finem orandi faciat,

    Caes. B. G. 1, 20; Quint. 6, 3, 88; 9, 3, 68; Ov. Ib. 643; and very freq. ap. Plin. Ep.; e. g. 1, 2, 1; 1, 5, 8; 1, 20, 24; 2, 5, 2; 3, 2, 6; 5, 19, 8; 7, 6, 11; 8, 17, 6.—With ne:

    rogat frater, ne abeas longius,

    Ter. Ad. 5, 5, 1:

    ac te illud primum rogabo, ne quid invitus meā causā facias,

    Cic. Fam. 13, 1, 2. —
    (γ).
    Absol.: neque enim ego sic rogabam, ut petere viderer, quia familiaris esset meus (Plancus), etc., did not solicit in such a way as to, etc., Cic. Planc. 10, 25 (differing from a):

    in blandiendo, rogando lenis et summissa (vox),

    Quint. 11, 3, 63:

    patrem et filium pro vitā rogantes,

    Suet. Aug. 13; cf.:

    pro aliquo,

    id. ib. 40; id. Vit. 12.—
    b.
    Esp., to invite, ask a visit from any one:

    Tertia aderit, modo ne Publius rogatus sit,

    Cic. Fam. 16, 22, 1 fin.:

    Pomponiam Terentia rogat,

    id. Att. 2, 3, 3 fin.With ad or in and acc.:

    ad Palatium,

    Lampr. Alex. Sev. 48, 1:

    in senatum,

    id. Heliog. 4, 1:

    ad convivium,

    Just. 43, 3, 10:

    ad nuptias,

    Amm. 14, 6, 24:

    in consilium,

    Gell. 14, 2, 9.—
    c.
    Prov.:

    malo emere quam rogare, of a thing that does not cost much,

    I had rather buy than borrow it, Cic. Verr. 2, 4, 6, § 12; cf. supra, a and b. —
    2.
    In gen., to seek, bring, take:

    aquam hinc de proximo rogabo,

    Plaut. Rud. 2, 4, 75:

    hujus (purpurae) exemplum aliunde rogabo, tibi quod ostendam (cf.: exemplum quaeritent, etc., in context),

    Auct. Her. 4, 6, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > rogo

  • 5 detraho

    dē-trăho, xi, ctum, 3 ( inf. perf. sync. detraxe, Plaut. Trin. 3, 3, 15), v. a., to draw or take off, draw away, draw or take down; to pull down; to take away, remove, withdraw (class. and very freq.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    (α).
    With acc. and de or ex with abl.:

    crumenam sibi de collo,

    Plaut. Truc. 3, 1, 7:

    anulum de digito,

    Ter. Heaut. 4, 1, 38:

    aliquem de curru,

    Cic. Cael. 14 fin. et saep.:

    aliquem ex cruce,

    Cic. Q. Fr. 1, 2, 2, § 6; so,

    stramenta e mulis,

    Caes. B. G. 7, 45, 2:

    homines ex provinciis,

    Cic. Prov. Cons. 1; cf.:

    inimicum ex Gallia,

    id. ib. 8, 19:

    Hannibalem ex Italia,

    Liv. 29, 20;

    aliquem pedibus e tribunali,

    Suet. Rhet. 6 et saep.—
    (β).
    With acc. and dat.:

    nudo vestimenta detrahere me jubes,

    Plaut. As. 1, 1, 79:

    alicui anulum,

    Ter. Hec. 5, 3, 31:

    vestem alicui,

    id. Eun. 4, 4, 40:

    amiculum alicui,

    Cic. N. D. 3, 34, 83:

    torquem alicui,

    id. Fin. 1, 7, 23:

    loricam alicui,

    Verg. A. 5, 260 et saep.: tegumenta scutis, Caes. B. G. 2, 21, 5:

    frenos equis,

    Liv. 4, 33 et saep.:

    virum equo,

    Liv. 22, 47; cf.:

    aliquem in transvehendo,

    Suet. Aug. 38.
    (γ).
    With acc. alone: vestimenta, Cato ap. Gell. 10, 3, 17:

    veste detracta,

    Cic. Brut. 75, 262:

    soccos detrahunt (servi),

    Ter. Heaut. 1, 1, 72:

    detractis insignibus imperatoris,

    Caes. B. C. 3, 96, 3:

    vestem,

    Cic. Brut. 75, 262;

    statuas,

    Just. 38, 8, 12.—
    (δ).
    With ad, in, or trans:

    castella trans Euphraten,

    Tac. A. 15, 17 et saep.:

    aliquem in judicium,

    Cic. Mil. 8, 38; cf.:

    aliquem ad accusationem,

    id. Clu. 68, 179:

    aliquem ad aequum certamen,

    Liv. 22, 13:

    tauros ad terram cornibus,

    Suet. Claud. 21; cf.: naves ad terram, Auct. B. Alex. 10 fin.:

    dominationem in carcerem et catenas,

    Flor. 1, 24, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    In medic. lang., to purge, Cels. 2, 10 fin.; Plin. 27, 7, 28, § 48 et saep.—
    2.
    With the accessory idea of depriving or diminishing, to remove, withdraw, take away a thing from any one; to draw off, remove, take away from any thing.
    (α).
    With acc. and de or ex with abl.:

    multa de suis commodis,

    Cic. Lael. 16, 57:

    aliquid de summa,

    Lucr. 3, 513; cf. Cic. Verr. 2, 3, 78, § 181:

    aliquid ex ea summa,

    id. Att. 10, 5; and:

    nihil de vivo,

    id. Fl. 37:

    ex tertia acie singulas cohortes,

    Caes. B. C. 3, 89, 3; cf.:

    detractis cohortibus duabus,

    id. B. G. 3, 2, 3.—
    (β).
    With acc. and dat.:

    cum ei eidem detraxisset Armeniam,

    Cic. Div. 2, 37 fin.:

    scuto militi detracto,

    Caes. B. G. 2, 25:

    coronam capiti,

    Liv. 38, 47; cf. Hor. S. 1, 10, 48:

    auxilia illi,

    Caes. B. G. 6, 5, 5:

    fasces indigno (opp. deferre),

    Hor. Ep. 1, 16, 34 et saep.:

    pellem hostiae,

    to flay, Vulg. Levit. 1, 6.—
    (γ).
    With acc. and ab with abl.:

    aliquid ab homine,

    Cic. Off. 3, 6, 30.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to pull down, to lower (very rarely):

    regum majestatem ab summo fastigio ad medium,

    Liv. 37, 45, 18:

    superbiam,

    Vulg. Isa. 23, 9.—Far more freq.,
    B.
    In partic. (acc. to no. I. B. 2.), to withdraw, take away, take; to lower in estimation, disparage, detract from.
    (α).
    With de or ex:

    detractis de homine sensibus,

    Cic. Fin. 1, 9, 30; cf.:

    quicquam de nostra benevolentia,

    id. Fam. 5, 2 fin.:

    tantum sibi de facultate,

    id. Brut. 70 fin.; cf.:

    studiose de absentibus detrahendi causa, severe dicitur,

    id. Off. 1, 37, 134:

    de ipso, qui scripsit, detrahi nihil volo,

    Cic. Pis. 29, 71: aliquid de aliquo, Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7:

    de hoc senatu detrahere,

    Cic. Rab. Perd. 7, 20; so,

    de aliquo,

    id. Att. 11, 11 fin.; Nep. Chabr. 3, 3:

    de se,

    Cic. Ac. 2, 5, 15; cf.:

    de rebus gestis alicujus,

    Nep. Timol. 5, 3:

    quantum detraxit ex studio, tantum amisit ex gloria,

    Cic. Brut. 67, 236; cf. id. Div. ap. Caecil. 15, 49; id. Fam. 1, 5, a.—
    (β).
    With dat.:

    nihil tibi detraxit senatus nisi, etc. (opp. dare),

    id. ib. 1, 5, b; cf.

    opp. concedere,

    id. de Or. 2, 71; Quint. 11, 1, 71:

    honorem debitum ordini,

    Cic. Verr. 2, 4, 11:

    illam opinionem maerenti,

    id. Tusc. 3, 31, 76:

    auctoritatem Cottae,

    Quint. 6, 5, 10:

    fidem sibi,

    id. 2, 17, 15; 5, 7, 4 al.:

    errorem animis,

    Ov. M. 2, 39:

    multum alicui,

    Nep. Eum. 1, 2:

    regi,

    Vulg. Eccles. 10, 20.—
    (γ).
    Absol.:

    aliquid dicere detrahendae spoliandaeque dignitatis alicujus gratia,

    Cic. Cael. 2 et saep.:

    laudis simulatione detrahitur,

    Quint. 8, 6, 55; id. 12, 9, 7.—
    C.
    To withhold:

    ususfructus in mancipanda proprietate detrahi potest,

    Gai. Inst. 2, 33.

    Lewis & Short latin dictionary > detraho

  • 6 posco

    posco, pŏposci, 3 (old perf. peposci, Val. Antias ap. Gell. 7, 9, 9), v. inch. a. [for porc-scere; Sanscr. root parkh- prakh-, to ask; cf.: precor, procus, procax], to ask for urgently; to beg, demand, request, desire (syn.: flagito, postulo, peto).
    I.
    In gen., constr. usually with aliquid, aliquem ( sibi): aliquid ab aliquo; also with a double acc., with ut, with inf., or with acc. and inf., or wholly absol.:

    poscere est secundum Varronem, quotiens aliquid pro merito nostro deposcimus: petere vero est cum aliquid humiliter et cum precibus postulamus,

    Serv. Verg. A. 9, 194.
    (α).
    With acc.:

    posco atque adeo flagito crimen,

    Cic. Planc. 19, 48; cf. id. Verr. 2, 5, 28, § 71:

    argentum,

    id. ib. 2, 4, 20, § 44;

    2, 3, 34, § 78: pugnam,

    Liv. 2, 45, 6: nec mi aurum posco, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 200 Vahl.):

    si quid poscam,

    Plaut. Aul. 2, 5, 10:

    pulvinos,

    Cic. de Or. 1, 7, 29; id. Planc. 19, 48:

    vades poposcit,

    id. Rep. 2, 36, 61; cf.:

    audaciae partes Roscii sibi poposcerunt,

    Cic. Rosc. Am. 13, 35:

    peccatis veniam poscentem (preceded by postulare),

    Hor. S. 1, 3, 75.—
    (β).
    With ab:

    fac, ut audeat Tibi credere omnia, abs te petere et poscere,

    Ter. Heaut. 5, 1, 53: diem a praetore peposcit, Val. Antias ap. Gell. 7, 9, 9:

    abs te litteras,

    Cic. Verr. 2, 4, 16, § 36; 2, 2, 47, § 117:

    tutorem ab aliquo,

    Suet. Aug. 94:

    bibere a me poscis,

    Vulg. Joann. 4, 9.—
    (γ).
    With a double acc.:

    parentes pretium pro sepulturā liberum poscere,

    Cic. Verr. 2, 1, 3, § 7:

    magistratum nummos,

    id. ib. 2, 1, 17, §

    44: aliquem causam disserendi,

    id. Tusc. 3, 3, 7:

    claves portarum magistratus,

    Liv. 27, 24, 8:

    non ita creditum Poscis Quintilium deos,

    Hor. C. 1, 24, 12:

    cur me in decursu lampada poscis?

    Pers. 6, 61:

    poscenti vos rationem,

    Vulg. 1 Pet. 3, 15.—Hence, pass.: poscor aliquid, I am asked for something, something is asked or demanded of me ( poet. and in post-class. prose):

    gravidae posceris exta bovis,

    they ask you for the entrails, Ov. F. 4, 670; cf.:

    poscor meum Laelapa,

    they demand of me my Lœlaps, id. M. 7, 771:

    nec tantum segetes alimentaque debita dives Poscebatur humus,

    id. ib. 1, 138:

    quod rationem pecuniae posceretur,

    Gell. 4, 18, 12; to be called upon or invoked to inspire a poet or to sing:

    aversus Apollo Poscitur invitā verba pigenda lyrā,

    Prop. 4 (5), 1, 76 (better reading poscis ab); cf. absol. Palilia poscor: Non poscor frustra;

    si favet alma Pales,

    Ov. F. 4, 721; so,

    poscimur Aonides,

    Ov. M. 5, 333:

    poscimur,

    Hor. C. 1, 32, 1.—
    (δ).
    With ut:

    poscimus, ut cenes civiliter,

    Juv. 5, 112:

    poscimus ut sit, etc.,

    id. 7, 71; Tac. H. 2, 39: poposcit, ut haec ipsa quaestio diligentius tractaretur, Aug. Civ. Dei, 2, 21.—
    (ε).
    With inf. or acc. and inf. ( poet. and in post-Aug. prose):

    poscat sibi fabula credit,

    Hor. A. P. 339; cf.:

    immolare Fauno, Seu poscat agnā sive malit haedo,

    id. C. 1, 4, 12:

    esse sacerdotes delubraque vestra tueri Poscimus,

    Ov. M. 8, 708:

    contraque occurrere poscunt,

    Val. Fl. 4, 194; Pers. 1, 128; Claud. in Eutr. 1, 151.—In prose:

    ego vero te etiam morari posco inter voluptates,

    Sen. Contr. 1, 8; Arn. 7, p. 254. So, too, perh. (acc. to Stephanus's conjecture):

    vos fallere poscunt,

    Rutil. Lup. Fig. 2, 19, p. 181 Frotsch.—
    (ζ).
    Ellipt.:

    poscunt majoribus poculis, sc. bibere,

    they challenge to drink from larger goblets, Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66.—
    (η).
    Absol., to beg, be a beggar:

    improbus es, cum poscis, ait. Sed pensio clamat, posce,

    Juv. 9, 63 sq. —
    B.
    Of inanimate and abstract subjects, to demand, require, need:

    quod res poscere videbatur,

    Caes. B. G. 7, 1:

    cum usus poscit,

    id. ib. 4, 2: quod negotium poscebat, Sail J. 56, 1; 70, 3; Quint. 11, 3, 162 et saep.—
    II.
    In partic.
    A.
    To demand for punishment, to ask the surrender of: accusant [p. 1403] ii, quos populus poscit, Cic. Rosc. Am. 5, 13; cf.:

    hujus tantae cladis auctor Annibal poscitur,

    Flor. 2, 6, 7:

    nec poscitur auctor,

    Sil. 2, 44:

    poscendum poenae juvenem jubebat,

    id. 1, 677; so Liv. 9, 26.—
    B.
    In gen., to call one (ante-class. and poet.):

    clamore hominem posco,

    Plaut. Curc. 5, 3, 5:

    gemitu Alciden,

    Sen. Herc. Oet. 1887.— Pass.: ego poscor Olympo ( dat. of agent), Olympus calls me, summons me to the combat, Verg. A. 8, 533:

    poscimur,

    Ov. M. 2, 144.—
    2.
    In partic., to call upon, invoke:

    supplex tua numina posco,

    Verg. A. 1, 666.—
    C.
    In selling.
    1.
    To ask, demand for a thing, to offer at a price:

    tanti quanti poscit, vin' tanti illam emi?

    Plaut. Merc. 2, 4, 22: pro reliquis (libris) idem pretium poposcit, Varr. ap. Lact. 1, 6, 10.—
    2.
    To ask, bid, offer a price for a thing:

    agite licemini. Qui cenā poscit? ecqui poscit prandio?

    Plaut. Stich. 1, 3, 68; id. Merc. 2, 3, 101; Plin. 35, 10, 36, § 88.—
    D.
    To demand one's hand, ask in marriage:

    eam si jubes, frater, tibi me poscere, poscam,

    Plaut. Aul. 2, 1, 38:

    filiam tuam mihi uxorem posco,

    id. ib. 2, 2, 42:

    tibi permittam, posce, duce,

    id. Trin. 2, 2, 103:

    sine dote posco tuam sororem filio,

    id. ib. 2, 4, 98:

    tuam sororem uxorem alicui,

    id. ib. 2, 4, 49.

    Lewis & Short latin dictionary > posco

  • 7 transactum

    trans-ĭgo, ēgi, actum, 3, v. a. [ago].
    I.
    Lit. ( poet. and in post-Aug. prose).
    A.
    To drive through, i. e. to thrust or stick a weapon through (syn. traicio):

    per pectora transigit ensem,

    Sil. 13, 376:

    ferrum per ambos pedes,

    Sen. Oedip. 857. —
    B.
    Transf., to stab, pierce one through with a weapon, to transfix, transpierce:

    gladio pectus transigit,

    Phaedr. 3, 10, 27:

    se ipsum gladio,

    Tac. A. 14, 37:

    juvenem (cuspis),

    Sil. 5, 473:

    viscera (ensis),

    Luc. 4, 545:

    tempora (jaculum),

    id. 9, 824:

    semet ictu gladii,

    Aur. Vict. Caes. 5, 16:

    aliquem ictu,

    id. ib. 39, 13.—
    II.
    To carry through, to bring to an end, to finish, settle, complete, conclude, perform, accomplish, despatch, transact any business (the class. signif. of the word; syn.: absolvo, perficio).
    A.
    In gen.:

    negotium,

    Cic. Fam. 13, 14, 2; so id. Phil. 2, 9, 21; cf.:

    illud, quod faciendum primum fuit, factum atque transactum est,

    id. Cat. 3, 6, 15; id. Div. in Caecil. 14, 45:

    rebus transactis,

    id. Tusc. 4, 25, 55:

    transactā re, convertam me domum,

    Ter. Ad. 2, 4, 22:

    quod plerumque non futura sed transacta perpendimus,

    Curt. 8, 2, 1:

    transactis jam meis partibus,

    Cic. de Or. 2, 4, 15:

    intus transigetur, si quid est, quod restet,

    Ter. And. 5, 6, 17:

    aliquid per aliquem,

    Cic. Rosc. Am. 51, 149:

    pleraque per se,

    Liv. 34, 18, 3:

    aliquid cum aliquo,

    Sall. J. 29, 5:

    prius de praetoribus transacta res, quae transigi sorte poterat,

    Liv. 38, 25, 4:

    bellorum egregios fines, quotiens ignoscendo transigatur,

    i. e. by amnesty, Tac. A. 12, 19:

    transigitur rixa caede,

    id. G. 22:

    bella,

    id. H. 2, 38:

    fabulam,

    Plaut. Ps. 1, 5, 151; so,

    fabulam,

    id. Cas. prol. 84:

    comoediam,

    id. Truc. prol. 11:

    si transactum est,

    if all is over, Cic. Fam. 14, 4, 3; cf.: transactum de partibus ratus, Flor 4, 7, 13.—
    B.
    In partic., in business lang., to settle a difference or controversy, to come to a settlement, agreement, or understanding (syn.:

    decerno, statuo): postremo inter se transigant ipsi, ut lubet,

    Ter. Hec. 3, 5, 61:

    cum reo,

    Cic. Verr. 2, 2, 32, § 79:

    cum aliquo,

    id. Rosc. Am. 39, 114:

    cum aliquo HS ducentis millibus,

    id. Verr. 2, 1, 54, § 140:

    cum privatis non poterat transigi minore pecuniā,

    id. Att. 4, 16, 14:

    rem cum Oppianico transigit, pecuniam ab eo accipit,

    id. Clu. 13, 39:

    ut secum aliquid, quālubet condicione transigeret,

    id. Quint. 31, 97.— Absol.:

    cum debitore,

    Dig. 2, 15, 17.—
    2.
    Transf., in gen.: transigere cum aliquā re, to make an end of, put an end to, be done with a thing (mostly post-Aug.):

    optimum visum est committere rem fortunae et transigere cum Publilio certamen,

    Liv. 9, 12, 11 Weissenb. ad loc.:

    transigite cum expeditionibus,

    Tac. Agr. 34:

    tenebris imis abscondita jam cum luce transegerat,

    App. M. 8, p. 204.— Impers. pass.:

    cum spe votoque uxoris semel transigitur,

    Tac. G. 19; Quint. 7, 1, 44.—
    3.
    To dispose of, sell:

    ubi facultas est transigendi,

    Pall. 3, 26, 2:

    quod teneriores matres generant transigendum est,

    id. 12, 13, 8.—
    C.
    Of time, to bring to an end, to lead, pass, spend (perh. only post-Aug.;

    syn. ago): tempus per ostentationem aut officiorum ambitum,

    Tac. Agr. 18 fin.:

    adulescentiam per haec fere,

    Suet. Tib. 7:

    maximam aetatis partem per haec ac talia,

    id. Claud. 10:

    transacto tribuniciae potestatis tempore,

    id. Tib. 11:

    vixdum mense transacto,

    id. Vit. 8:

    placidas sine suspirio noctes,

    Sen. Ep. 90, 41:

    noctem,

    Suet. Calig. 59:

    non multum venatibus, plus per otium transigunt,

    Tac. G. 15:

    sponsalia filiae natalemque geniti nepotis silentio,

    Suet. Claud. 12:

    pios et insontes amoeno in loco dicimus perpetuitatem transacturos,

    Tert. ad Nat. 2, 19 med.:

    diem sermonibus,

    Plin. Ep. 3, 7, 4.—Hence, transactus, a, um, P. a., completed, settled:

    exceptio transacti negotii,

    Dig. 2, 15, 17.— Subst.: transactum, i, n. (sc. negotium), a completed business, settlement, Dig. 2, 15, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > transactum

  • 8 transigo

    trans-ĭgo, ēgi, actum, 3, v. a. [ago].
    I.
    Lit. ( poet. and in post-Aug. prose).
    A.
    To drive through, i. e. to thrust or stick a weapon through (syn. traicio):

    per pectora transigit ensem,

    Sil. 13, 376:

    ferrum per ambos pedes,

    Sen. Oedip. 857. —
    B.
    Transf., to stab, pierce one through with a weapon, to transfix, transpierce:

    gladio pectus transigit,

    Phaedr. 3, 10, 27:

    se ipsum gladio,

    Tac. A. 14, 37:

    juvenem (cuspis),

    Sil. 5, 473:

    viscera (ensis),

    Luc. 4, 545:

    tempora (jaculum),

    id. 9, 824:

    semet ictu gladii,

    Aur. Vict. Caes. 5, 16:

    aliquem ictu,

    id. ib. 39, 13.—
    II.
    To carry through, to bring to an end, to finish, settle, complete, conclude, perform, accomplish, despatch, transact any business (the class. signif. of the word; syn.: absolvo, perficio).
    A.
    In gen.:

    negotium,

    Cic. Fam. 13, 14, 2; so id. Phil. 2, 9, 21; cf.:

    illud, quod faciendum primum fuit, factum atque transactum est,

    id. Cat. 3, 6, 15; id. Div. in Caecil. 14, 45:

    rebus transactis,

    id. Tusc. 4, 25, 55:

    transactā re, convertam me domum,

    Ter. Ad. 2, 4, 22:

    quod plerumque non futura sed transacta perpendimus,

    Curt. 8, 2, 1:

    transactis jam meis partibus,

    Cic. de Or. 2, 4, 15:

    intus transigetur, si quid est, quod restet,

    Ter. And. 5, 6, 17:

    aliquid per aliquem,

    Cic. Rosc. Am. 51, 149:

    pleraque per se,

    Liv. 34, 18, 3:

    aliquid cum aliquo,

    Sall. J. 29, 5:

    prius de praetoribus transacta res, quae transigi sorte poterat,

    Liv. 38, 25, 4:

    bellorum egregios fines, quotiens ignoscendo transigatur,

    i. e. by amnesty, Tac. A. 12, 19:

    transigitur rixa caede,

    id. G. 22:

    bella,

    id. H. 2, 38:

    fabulam,

    Plaut. Ps. 1, 5, 151; so,

    fabulam,

    id. Cas. prol. 84:

    comoediam,

    id. Truc. prol. 11:

    si transactum est,

    if all is over, Cic. Fam. 14, 4, 3; cf.: transactum de partibus ratus, Flor 4, 7, 13.—
    B.
    In partic., in business lang., to settle a difference or controversy, to come to a settlement, agreement, or understanding (syn.:

    decerno, statuo): postremo inter se transigant ipsi, ut lubet,

    Ter. Hec. 3, 5, 61:

    cum reo,

    Cic. Verr. 2, 2, 32, § 79:

    cum aliquo,

    id. Rosc. Am. 39, 114:

    cum aliquo HS ducentis millibus,

    id. Verr. 2, 1, 54, § 140:

    cum privatis non poterat transigi minore pecuniā,

    id. Att. 4, 16, 14:

    rem cum Oppianico transigit, pecuniam ab eo accipit,

    id. Clu. 13, 39:

    ut secum aliquid, quālubet condicione transigeret,

    id. Quint. 31, 97.— Absol.:

    cum debitore,

    Dig. 2, 15, 17.—
    2.
    Transf., in gen.: transigere cum aliquā re, to make an end of, put an end to, be done with a thing (mostly post-Aug.):

    optimum visum est committere rem fortunae et transigere cum Publilio certamen,

    Liv. 9, 12, 11 Weissenb. ad loc.:

    transigite cum expeditionibus,

    Tac. Agr. 34:

    tenebris imis abscondita jam cum luce transegerat,

    App. M. 8, p. 204.— Impers. pass.:

    cum spe votoque uxoris semel transigitur,

    Tac. G. 19; Quint. 7, 1, 44.—
    3.
    To dispose of, sell:

    ubi facultas est transigendi,

    Pall. 3, 26, 2:

    quod teneriores matres generant transigendum est,

    id. 12, 13, 8.—
    C.
    Of time, to bring to an end, to lead, pass, spend (perh. only post-Aug.;

    syn. ago): tempus per ostentationem aut officiorum ambitum,

    Tac. Agr. 18 fin.:

    adulescentiam per haec fere,

    Suet. Tib. 7:

    maximam aetatis partem per haec ac talia,

    id. Claud. 10:

    transacto tribuniciae potestatis tempore,

    id. Tib. 11:

    vixdum mense transacto,

    id. Vit. 8:

    placidas sine suspirio noctes,

    Sen. Ep. 90, 41:

    noctem,

    Suet. Calig. 59:

    non multum venatibus, plus per otium transigunt,

    Tac. G. 15:

    sponsalia filiae natalemque geniti nepotis silentio,

    Suet. Claud. 12:

    pios et insontes amoeno in loco dicimus perpetuitatem transacturos,

    Tert. ad Nat. 2, 19 med.:

    diem sermonibus,

    Plin. Ep. 3, 7, 4.—Hence, transactus, a, um, P. a., completed, settled:

    exceptio transacti negotii,

    Dig. 2, 15, 17.— Subst.: transactum, i, n. (sc. negotium), a completed business, settlement, Dig. 2, 15, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > transigo

  • 9 constituo

    con-stĭtŭo, ŭi, ūtum, 3, v. a. [statuo], to cause to stand, put or lay down, to set, put, place, fix, station, deposit a person or thing somewhere (esp. firmly or immovably), etc. (the act. corresponding to consistere; class.).
    I.
    In gen.
    A.
    Prop.:

    hominem ante pedes Q. Manilii constituunt,

    Cic. Clu. 13, 38:

    vobis (dīs) candentem taurum ante aras,

    Verg. A. 5, 237:

    impedimenta,

    Liv. 44, 36, 6:

    reliquias praedonum contractas in urbibus,

    Vell. 2, 32 fin.:

    unum aliquem lectorem,

    Quint. 2, 5, 6:

    velut in aliquā sublimi speculā constitutus,

    Lact. 2, 2, 18.—
    B.
    Trop.:

    cum hujus vobis adulescentiam proposueritis, constituitote vobis ante oculos etiam hujus miseri senectutem,

    Cic. Cael. 32, 79.—
    II.
    Esp.,
    A.
    Milit. t. t.
    1.
    To station or post troops somewhere, to draw up, set in order:

    legionem Caesar passibus CC. ab eo tumulo constituit,

    Caes. B. G. 1, 43:

    legiones pro castris in acie,

    id. ib. 2, 8 fin.;

    4, 35: aciem ordinesque intra silvas,

    id. ib. 2, 19:

    octo cohortes in fronte,

    Sall. C. 59, 2:

    quod reliquum peditum erat, obliquo constituerunt colle,

    Liv. 28, 33, 8 al.:

    naves ad latus apertum hostium,

    Caes. B. G. 4, 25; cf.:

    naves aperto ac plano litore,

    id. ib. 4, 23 fin.:

    naves nisi in alto,

    id. ib. 4, 24:

    subsidiarias (naves) in secundo ordine, Auct. B. Alex. 14, 3: classem apud Salamina exadversum Athenas,

    Nep. Them. 3, 4; cf. id. Alcib. 8, 1:

    praesidia in Rutenis provincialibus,

    Caes. B. G. 7, 7.—Rarely of a single person: se constituere, to station or post one's self: dum se Gallus iterum eodem pacto constituere studet, Quadrig. ap. Gell. 9, 13, 17.—
    2.
    In contrast with a march, to cause to halt:

    paulisper agmen constituit,

    Sall. J. 49, 5; so,

    agmen,

    Liv. 35, 28, 8; 38, 25, 12:

    signa paulisper novitate rei,

    id. 33, 10, 3; so,

    signa,

    id. 34, 20, 4.—And trop.:

    si constituitur aliquando (narratio) ac non istā brevitate percurritur,

    Cic. de Or. 2, 80, 328.—
    B.
    With the access. idea of preparation, to set up, erect, establish, found, build, construct, prepare, make, create, constitute (class. and very freq.).
    1.
    Lit.:

    genus humanum, quorum omnia causā constituisse deos,

    Lucr. 2, 175:

    aggerem apparare, vineas agere, turres duas constituere coepit,

    Caes. B. G. 7, 17:

    turres,

    id. ib. 2, 12:

    turrim,

    id. ib. 2, 30:

    castella ad extremas fossas,

    id. ib. 2, 8:

    vineas ac testudines,

    Nep. Milt. 7, 2:

    locis certis horrea,

    Caes. B. C. 3, 42:

    inane sepulcrum,

    Ov. M. 6, 568:

    feralis cupressos,

    Verg. A. 6, 216:

    ingentem quercum in tumulo,

    id. ib. 11, 6:

    pyras curvo in litore,

    id. ib. 11, 185:

    quattuor aras ad alta delubra dearum,

    id. G. 4, 542; Suet. Aug. 59 fin.:

    aedem in foro geminis fratribus,

    id. Caes. 10:

    castra Romae,

    id. Tib. 37 et saep.:

    oppidum,

    to found, Caes. B. C. 1, 15; Nep. Cim. 2, 2; so,

    nova moenia,

    Verg. A. 12, 194; cf.:

    moenia in Aside terrā,

    Ov. M. 9, 449:

    domicilium sibi Magnesiae,

    Nep. Them. 10, 2:

    triplex Piraeei portus constitutus est,

    id. ib. 6, 1:

    hiberna omnium legionum in Belgis,

    Caes. B. G. 3, 38:

    di primum homines humo excitatos celsos et erectos constituerunt,

    Cic. N. D. 2, 56, 140.—
    2.
    Trop., to bring about, effect, establish, appoint, etc., freq. of judicial determinations, etc.: videte, [p. 438] per deos immortalis, quod jus nobis, quam condicionem vobismet ipsis, quam denique civitati legem constituere velitis, to establish, Cic. Caecin. 14, 40:

    jus melius Sullanis praediis quam paternis,

    id. Agr. 3, 3, 10:

    judicium,

    id. Part. Or. 28, 99:

    judicium de pecuniis repetundis,

    id. Div. in Caecil. 4, 11:

    judicium capitis in se,

    id. Verr. 2, 5, 54, § 141:

    controversiam,

    id. de Or. 1, 31, 143:

    quaestionem,

    Quint. 3, 11, 17; 4, 2, 10:

    ratiocinationem,

    id. 5, 14, 12:

    in hac accusatione comparandā constituendāque laborare,

    Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2; and of persons, to designate, appoint, select, put forward, etc.:

    accusatorem,

    id. Div. in Caecil. 3, 10; Quint. 3, 10, 3 (cf.:

    comparare accusatorem,

    Cic. Clu. 67, 191):

    testis,

    Cic. Verr. 1, 18, 55:

    tutores pupillis,

    Dig. 2, 1, 1 et saep.:

    nuper apud C. Orchivium collegam meum locus ab judicibus Fausto Sullae de pecuniis residuis non est constitutus,

    no trial of him was permitted, Cic. Clu. 34, 94:

    reum statim fecit, utique ei locus primus constitueretur impetravit,

    id. ib. 20, 56:

    fidem,

    id. Part. Or. 9, 31; cf. id. Sen. 18, 62:

    concordiam,

    id. Att. 8, 11, D, 1:

    si utilitas amicitiam constituet, tollet eadem,

    id. Fin. 2, 24, 78:

    amicitiam tecum,

    Q. Cic. Pet. Cons. 7, 27 (cf. id. ib. §

    25: amicitiae permultae comparantur): libertatem,

    Cic. Fl. 11, 25:

    victoriam,

    id. Rosc. Am. 6, 16:

    pacem (opp. bellum gerere),

    id. ib. 8, 22:

    quantum mali sibi ac liberis suis,

    id. Verr. 2, 1, 25, § 65.—
    C.
    With the access. idea of ordering, contriving, to establish, fix, appoint, settle, order, manage; to confirm, regulate, arrange, dispose.
    1.
    Lit.:

    Ti. et C. Gracchos plebem in agris publicis constituisse,

    to have established, Cic. Agr. 2, 5, 10; cf. id. ib. 2, 31, 83:

    ibi futuros Helvetios, ubi eos Caesar constituisset,

    should assign them a permanent abode, Caes. B. G. 1, 13:

    reges in civitate,

    Cic. Agr. 2, 6, 15; cf. id. Off. 2, 12, 41:

    Commium regem ibi,

    Caes. B. G. 4, 21:

    decemviralem potestatem in omnibus urbibus,

    Nep. Lys. 2, 1; cf. Cic. Agr. 2, 7, 17:

    curatores legibus agrariis,

    id. ib.; cf.:

    publice patronum huic causae,

    id. Mur. 2, 4:

    regnum alicui,

    Nep. Chabr. 2, 1 al.:

    composita et constituta res publica,

    Cic. Leg. 3, 18, 42; cf.:

    bene morata et bene constituta civitas,

    id. Brut. 2, 7; so id. Agr. 2, 5, 10 fin.:

    civitates,

    to organize, id. de Or. 1, 9, 35:

    quis tibi concesserit... reliquas utilitates in constituendis civitatibus... a disertis ornateque dicentibus esse constitutas,

    id. ib. 1, 9, 36:

    Chersoneso tali modo constituto,

    Nep. Milt. 2, 4:

    res summā aequitate,

    id. ib. 2, 2; cf.:

    rem nummariam,

    Cic. Off. 3, 20, 80:

    rem familiarem,

    id. Phil. 11, 2, 4.—
    2.
    Trop.:

    ineuntis aetatis inscitia senum constituenda et regenda prudentiā est,

    Cic. Off. 1, 34, 122; cf.:

    majores vestri majestatis constituendae gratiā bis Aventinum occupavere,

    Sall. J. 31, 17; Cic. Fam. 15, 4, 6:

    jam perfectis constitutisque viribus,

    Quint. 10, 1, 57.— Pass. impers.: non tam sinistre constitutum est, ut non, etc., i. e. we are not so badly off as not, etc., Plin. Pan. 45, 5.—Of persons:

    Athenaeum in maximā apud regem auctoritate gratiāque,

    Cic. Fam. 15, 4, 6:

    aliquem sibi quaestoris in loco,

    id. Verr. 2, 1, 30, § 77:

    in potestate aliquem,

    Lact. Epit. 55, 6:

    constituuntur in honoribus, cum magistratus creantur,

    Aug. Cont. adv. Leg. 1, 45 al. —
    D.
    With the access. idea of limiting, fixing, allotting, to fix, appoint something ( for or to something), to settle, agree upon, define, determine.
    1.
    Lit.:

    propter dissensionem placuerat dividi thesauros finesque imperii singulis constitui,

    Sall. J. 12, 1:

    summum pretium,

    Cic. Att. 12, 31, 2; cf.:

    pretium frumento,

    id. Verr. 2, 3, 73, § 171:

    certam pecuniam proconsulibus,

    Suet. Aug. 36; id. Ner. 10:

    propria loca senatoribus,

    id. Claud. 21:

    diem nuptiis,

    Plaut. Trin. 2, 4, 180; cf.:

    nuptias in hunc diem,

    Ter. And. 1, 5, 34:

    diem concilio,

    Caes. B. G. 1, 30:

    diem colloquio,

    id. ib. 1, 47:

    posterum diem pugnae,

    id. ib. 3, 23 fin.:

    negotio proximum diem,

    Sall. J. 93, 8:

    certum tempus ei rei,

    Caes. B. C. 3, 19:

    grandiorem aetatem ad consulatum,

    Cic. Phil. 5, 17, 47:

    tempus in posterum diem locumque,

    Liv. 38, 25, 2:

    postquam ad constitutam non venerat diem,

    id. 27, 16, 16:

    locus, tempus constitutum est,

    Ter. Eun. 3, 4, 3:

    modum credendi,

    Cic. Rab. Post. 3, 5: de numero pastorum alii angustius, alii laxius constituunt:

    ego in octogenas hirtas oves singulos pastores constitui, Atticus in centenas,

    Varr. R. R. 2, 10, 10.—
    b.
    T. t. of the lang. of business, to accord, agree with one in a thing, to appoint, fix, to concert, agree upon, assent to (cf. Gron. Obss. p. 14 sq.); constr. aliquid cum aliquo, alicui, inter se, or with acc. only, or absol.
    (α).
    Cum aliquo:

    ubiea dies, quam constituerat cum legatis venit,

    Caes. B. G. 1, 8:

    pactam et constitutam esse cum Manlio diem,

    Cic. Cat. 1, 9, 24:

    constitui cum quodam hospite, Me esse illum conventuram,

    Ter. Hec. 1, 2, 120:

    constitui cum hominibus, quo die mihi Messanae praesto essent,

    Cic. Verr. 2, 2, 27, § 65: cum aliquo, ut, etc., Aug. ap. Suet. Calig. 8; cf. under P. a., B. 2.—
    (β).
    Alicui:

    L. Cincio HS. XXCD. constitui me curaturum Idibus Febr.,

    Cic. Att. 1, 7 init.; id. Off. 1, 10, 32:

    ubi nocturnae Numa constituebat amicae,

    Juv. 3, 12; cf.:

    sane, inquit, vellem non constituissem, in Tusculanum me hodie venturum esse, Laelio,

    id. de Or. 1, 62, 265.—
    (γ).
    With acc. only or absol.:

    vadimonia constituta,

    Cic. Sen. 7, 21:

    de pecuniā constitutā,

    Dig. 13, tit. 5; Ter. Heaut. 4, 4, 4:

    (Vaccenses) compositis inter se rebus in diem tertiam constituunt,

    Sall. J. 66, 2:

    sic constituunt, sic condicunt,

    Tac. G. 11; Juv. 6, 487.— Pass. impers.:

    Avillius, ut erat constitutum, simulat se aegrotare,

    Cic. Clu. 13, 37.—
    2.
    Trop.:

    constituendi sunt qui sint in amicitiā fines deligendi,

    Cic. Lael. 16, 56:

    si forte quaereretur quae esset ars imperatoris, constituendum putarem principio, quis esset imperator: qui cum esset constitutus administrator quidam belli gerendi, tum adjungerem, etc. (for which, soon after, definire),

    id. de Or. 1, 48, 210; cf. C. 1. supra, and Quint. 12, 1, 1:

    nondum satis constitui molestiaene plus an voluptatis attulerit mihi Trebatius noster,

    Cic. Fam. 11, 27, 1:

    ut constitueret, honestum esse aliquid quod, etc.,

    id. Off. 2, 3, 9:

    bona possessa non esse constitui,

    id. Quint. 29, 89:

    de hoc Antigonus cum solus constituere non auderet, ad consilium retulit,

    Nep. Eum. 12, 1.—
    E.
    With the access. idea of resolving, to determine to do something, to take a resolution, to resolve, decide, determine.
    (α).
    With inf.:

    si quis mare Neptunum Cereremque vocare Constituit fruges,

    Lucr. 2, 656:

    cohortes duas in Nantuatibus collocare,

    Caes. B. G. 3, 1:

    bellum cum Germanis gerere,

    id. ib. 4, 6:

    Romanorum adventum exspectare atque ibi decertare,

    id. ib. 4, 19:

    desciscere a rege,

    Nep. Dat. 5, 5.—
    (β).
    With acc. and inf.:

    audio constitutum esse Pompeio et ejus consilio in Siciliam me mittere,

    Cic. Att. 7, 7, 4. —
    (γ).
    With interrog.-clause:

    quantum pecuniae quaeque civitas daret, Aristides delectus est, qui constitueret,

    Nep. Arist. 3, 1. —
    (δ).
    With ut:

    rus uti irem, jam heri constitueram,

    Plaut. Ps. 1, 5, 136:

    constitueram, ut pridie Idus Aquini manerem,

    Cic. Att. 16, 10, 1:

    constituimus inter nos ut ambulationem conficeremus,

    id. Fin. 5, 1, 1:

    Lentulus cum ceteris constituerant, uti, etc.,

    Sall. C. 43, 1.—Hence, constĭtūtus, a, um, P. a.
    A.
    Adj. (acc. to B.), constituted, arranged, disposed:

    bene constitutum corpus,

    Cic. Tusc. 2, 6, 17:

    viri sapientes et bene naturā constituti,

    id. Sest. 65, 137:

    quotus quisque philosophorum invenitur, qui sit ita moratus, ita animo ac vitā constitutus, ut ratio postulat,

    id. Tusc. 2, 4, 11:

    qui integri sunt et sani et bene constituti de rebus domesticis,

    id. Sest. 45, 97.—
    2.
    (Acc. to C.) Fixed, established:

    cursus siderum,

    Quint. 1, 10, 46:

    discrimina (opp. fortuita),

    id. 5, 10, 42:

    jam confirmatae constitutaeque vocis,

    id. 11, 3, 29.—
    B.
    Subst.: constĭtūtum, i, n.
    1.
    (Acc. to B.) An institution, ordinance, law (mostly postclass.), Cod. Th. 1, 11, 5; 12, 41, 1.—
    b.
    Trop.:

    cum videas ordinem rerum et naturam per constituta procedere,

    according to established laws, Sen. Q. N. 3, 16, 2.—
    2.
    (Acc. to D. 1. b.) An agreement, appointment, accommodation; a compact (in good prose):

    ante rem quaeruntur, quae talia sunt, apparatus, conloquia, locus, constitutum, convivium,

    Cic. Top. 12, 52; so absol., id. Att. 11, 16, 2; id. Cael. 8, 20:

    rescripsit constitutum se cum eo habere,

    id. Att. 12, 23, 3:

    constitutum factum esse cum servis, ut venirent, etc.,

    id. Cael. 25, 61; and humorously: si quod constitutum cum podagra habes, fac ut in alium diem differas, id. Fam. 7, 4; so,

    ad constitutum venire,

    Varr. R. R. 2, 5, 1; Cic. Caecin. 12, 33:

    se proripu it,

    Suet. Oth. 6;

    and without a verb,

    Cic. Att. 12, 1, 1; Flor. 2, 6, 16 (but in Vell. 2, 110, 1, the better read. is consili).

    Lewis & Short latin dictionary > constituo

  • 10 mercor

    mercor, ātus, 1 (archaic form, mercassitur for mercatus fuerit, Inscr. Grut. 512, 20.— Inf. mercarier for mercari, Hor. S. 2, 3, 24), v. dep. n. and a. [id.], to trade, traffic, deal in commodities ( absol., Plaut. Merc. prol. 82), to buy, purchase something from a person (cf. nundinor).
    I.
    Lit., constr. with aliquid ab or de aliquo, with abl. or gen. of the price (class.):

    aliquid ab aliquo,

    Cic. Off. 1, 42, 150:

    fundum de pupillo,

    id. Fl. 20, 46:

    aliquid tanto pretio,

    id. Rosc. Am. 46, 133:

    hortos egregiasque domos,

    Hor. S. 2, 3, 24:

    quanti mercatura mullum luxuria?

    Plin. 9, 18, 31, § 68:

    hanc (segetem),

    Juv. 14, 143.—In part. pres.: mercans, antis, subst., a buyer, purchaser:

    spem mercantium frustrari,

    Suet. Aug. 75.—
    II.
    Trop.:

    ego haec officia mercanda vitā puto,

    to be purchased with life, Cic. Att. 9, 5, 3:

    amorem muneribus,

    Prop. 2, 16 (3, 8), 15.—In pass. signif., to be bought (mostly post-Aug.):

    jam quidem facta emplastra mercantur,

    Plin. 34, 11, 25, § 108.— Part. perf.: mercātus, a, um, bought, purchased: commeatibus mercatis, Sall. Fragm. ap. Non. 138, 12:

    cultus,

    Prop. 1, 2, 5:

    sestertiis centum quinquaginta milibus trullam unam mercatam a matrefamilias,

    Plin. 37, 2, 10, § 29 (the better reading is mercatā matre, Jan.).

    Lewis & Short latin dictionary > mercor

  • 11 reposco

    1.
    rĕ-posco, ĕre, v. a., to demand back, to ask for again, as something belonging to one (class.); constr. aliquid; aliquid ab aliquo; more freq., aliquem aliquid, and absol.
    I.
    Lit.:

    dedisti eam dono mihi: Eandem nunc reposcis,

    Plaut. Men. 4, 3, 16:

    quoi talentum mutuom dedi, reposcam,

    id. Trin. 3, 2, 202:

    quae deposueris,

    Quint. 9, 2, 63:

    pecuniam,

    Tac. A. 1, 35:

    ignes commissos,

    Prop. 4 (5), 11, 53:

    fratrem clamore magno,

    Sil. 17, 460:

    ego ab hac puerum reposcam,

    Plaut. Truc. 4, 3, 76:

    virginem,

    id. Curc. 5, 2, 16:

    aulam auri te reposco,

    id. Aul. 4, 10, 33:

    eum vidulum,

    id. Rud. 5, 2, 65:

    eum simulacrum Cereris,

    Cic. Verr. 2, 4, 51, § 113:

    alter me Catilinam reposcebat,

    id. Red. in Sen. 4, 10:

    Parthos signa,

    Verg. A. 7, 606:

    (talenta) Thebani reposcunt Thessalos,

    Quint. 5, 10, 111:

    propensiores ad bene merendum quam ad reposcendum,

    Cic. Lael. 9, 32. —
    II.
    Trop., to ask for, claim, demand, exact, require, as something due:

    attentas aures animumque reposco,

    Lucr. 6, 920:

    quod natura reposcit,

    id. 2, 369:

    vitam (mea fata),

    Prop. 2, 1, 71:

    amissam meā virtutem voce,

    Ov. M. 13, 235:

    foedus flammis,

    Verg. A. 12, 573:

    responsa Ordine cuncta suo,

    id. ib. 11, 240:

    promissa,

    id. ib. 12, 2:

    pretium libelli,

    Plin. Ep. 7, 12, 5:

    gratiam,

    id. ib. 1, 13, 6:

    vicem,

    Mart. 8, 38, 3:

    natos poenas,

    Verg. A. 2, 139 Forbig. ad loc. (Heyne, ad poenas):

    ab altero rationem vitae,

    Cic. Verr. 2, 3, 1, § 1: rationem (rei) ab aliquo, id. Div. in Caecil. 9, 27; Caes. B. G. 5, 30; cf.:

    vos rationem reposcitis, quid Achaei Lacedaemoniis bello victis fecerimus?

    Liv. 39, 37:

    quid dicturos reposcentibus aut prospera aut adversa,

    who demanded an account of their successes or reverses, Tac. H. 3, 13 fin.:

    cave respuas, Ne poenas Nemesis reposcat a te,

    Cat. 50, 20.
    2.
    rĕposco, ōnis, m. [1. reposco], one who makes a demand, who urges a claim, a dun:

    acerrimi,

    Amm. 22, 16, 23.

    Lewis & Short latin dictionary > reposco

  • 12 cogito

    cōgĭto, āvi, ātum, 1, v. a. [contr. from cŏ-ăgito, acc. to Varr. L. L. 6, § 43 Müll.; but more prob. from con and root of aio, Sanscr. ah; cf.: nego, adagium], to pursue something in the mind (cf. agito, II.), i. e.
    I.
    To consider thoroughly, to ponder, to weigh, reflect upon, think (class. in prose and poetry); constr. absol., with aliquid, de aliquo, or de aliquā re, sic, ita, or a rel. -clause: cogitate cum animis vestris si quid, etc., Cato ap. Gell. 16, 1, 4; so Plaut. Most. 3, 2, 13; Ter. Ad. 3, 4, 55; 5, 3, 32; Cic. Agr. 2, 24, 64; cf.:

    in animo cogitare,

    Ter. Ad. 1, 1, 5:

    toto animo,

    Cic. Fam. 1, 7, 3:

    coepi egomet mecum Aliam rem ex aliā cogitare,

    Ter. Eun. 4, 2, 3; so id. ib. 4, 2, 8; 1, 1, 19; id. Ad. 5, 3, 22:

    placuit tum id mihi. Sic cogitabam: hic, etc.,

    id. And. 1, 1, 83; cf. id. Eun. 1, 1, 11; 3, 3, 1; 4, 6, 21; Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 4:

    sic cogitabam! fore uti, etc.,

    Cic. Quint. 24, 77:

    severā fronte curas cogitans (i. e. animo volvens),

    Plaut. Mil. 2, 2, 46; cf. Cic. Leg. 2, 1, 2:

    nec, aequum anne iniquum imperet, cogitabit,

    Plaut. Am. 1, 1, 19; cf. id. ib. 1, 1, 291:

    quid agam cogito,

    Ter. And. 2, 2, 21; cf. id. ib. 5, 1, 7 sq.; id. Ad. 4, 2, 30; Plaut. Merc. 2, 3, 10; Lucr. 4, 789; cf. id. 4, 782; Cic. Rab. Perd. 10, 29:

    ad haec igitur cogita, vel potius excogita,

    id. Att. 9, 6, 7.—With acc. of person:

    Regulum cogita,

    think, imagine, picture to yourself, Plin. Ep. 4, 2, 2:

    tamquam in eo tragoediae argumento sui oblitus tantum Catonem cogitasset,

    Tac. Or. 2:

    matrem, patrem, propinquos,

    Quint. Decl. 22 fin.; cf.:

    o felicem illum, qui non praesens tantum, sed etiam cogitatus emendat,

    Sen. Ep. 11, 9.—With two accs.:

    quem ultimae gentes castiorem non modo viderunt sed cogitaverunt?

    Cic. Balb. 4, 9:

    Scipionem, Laelium, avum,

    to think of, call to mind, id. Fin. 5, 1, 2:

    et majores et posteros cogitate,

    Tac. Agr. 32 fin.:

    si principem cogitares,

    Plin. Ep. 6, 31, 31:

    cum Persas cogitaret,

    Flor. 2, 8, 2; Sen. Cons. Marc. 3, 4. —
    b.
    cōgĭtāta, ōrum, n. subst., reflections, thoughts, ideas:

    postquam ad judices Ventum est, non potuit cogitata proloqui,

    Ter. Phorm. 2, 1, 53:

    so cogitata (mentis) eloqui,

    Cic. Brut. 72, 253:

    perficere,

    id. Deiot. 7, 21:

    patefacere,

    Nep. Paus. 3, 1:

    sapientium,

    Cic. Agr. 1, 1, 1:

    Naevii,

    id. Quint. 29, 90.—Rare in sing.:

    quo neque acutius ullius imperatoris cogitatum neque celerius factum usquam legimus,

    Nep. Dat. 6, 8.—
    B.
    Cogitare in, adversus aliquem, with an adv., to think in some way in respect to one, to be disposed towards (very rare): si humaniter et sapienter et amabiliter in me cogitare vis, etc., Anton. ap. Cic. Att. 14, 13, A, 2:

    adversus se,

    Suet. Caes. 75 Bremi; cf. with de aliquo:

    si quid amice de Romanis cogitabis,

    Nep. Hann. 2, 6: ut multi mihi renuntiarent... male eum de me cogitare, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 1; and absol.: male cogitantes, Cato, R. R. praef. 4; cf.:

    Karthagini male jam diu cogitanti bellum multo ante denuntio,

    Cic. Sen. 6, 18.—
    II.
    In respect to a work to be undertaken or a conclusion to be made, to have something in mind, to intend, meditate, design, plan, purpose, etc.
    (α).
    With inf.:

    praedium parare,

    Cato, R. R. 1, 1; 3, 1; Plaut. Am. 1, 1, 163:

    cogitat recipere hunc in aedes,

    Ter. Eun. 5, 2, 58:

    facere,

    id. Heaut. 3, 3, 46:

    recipere me,

    Cic. Att. 2, 9, 4:

    cenare,

    id. ib. 4, 12, 1:

    uti,

    Hor. Ep. 1, 2, 50:

    ex fumo dare lucem,

    id. A. P. 144:

    deducere exercitum,

    Suet. Ner. 18 al. —
    (β).
    With acc.:

    proscriptiones et dictaturas cogitare,

    Cic. Cat. 2, 9, 20:

    caedem principis et res novas,

    Tac. A. 4, 28 fin.:

    cogitatum facinus,

    Suet. Tib. 19;

    and parricidium,

    id. Calig. 12:

    mecum rem pulcherrimam,

    Curt. 8, 7, 9:

    tantum nefas in aliquem,

    id. 6, 7, 30; 8, 6, 3; cf.:

    si qua cogitarentur, gravius adversus se,

    Suet. Caes. 75:

    quid bellicosus Cantaber et Scythes cogitet,

    what he plots, devises, Hor. C. 2, 11, 2; and so poet. of the (personified) wind:

    quid cogitet humidus Auster,

    Verg. G. 1, 462 Heyne.—
    (γ).
    With ut and subj.:

    neque jam, ut aliquid acquireret... cogitabat,

    Caes. B. G. 7, 59:

    quid... viros cogitasse arbitramur? Ut nomen suum, etc.,

    Cic. Tusc. 1, 15, 32; Nep. Dion, 9, 2.—
    (δ).
    With de:

    cogitavit etiam de Homeri carminibus abolendis,

    Suet. Calig. 34:

    de reddendā republicā,

    id. Aug. 28:

    de consciscendā morte,

    id. Caes. 36; id. Claud. 31:

    de quo,

    id. Caes. 9:

    cum spiritus coepit de exitu cogitare,

    Sen. Q. N. 6, 25, 1.—In epistolary style, with ellipsis,
    a.
    Of ire:

    in Pompeianum cogitabam inde Aeculanum,

    Cic. Att. 16, 2, 4; 9, 1, 2; id. Fam. 7, 4 init.; id. Att. 2, 8, 2; 5, 15, 3.—
    b.
    Of manere:

    eo die cogitabam in Anagnino, postero autem in Tusculano,

    Cic. Att. 12, 1, 1; cf.:

    ut eo die apud T. Titium in Anagnino manerem. Postridie autem in Laterio cogitabam,

    id. Q. Fr. 2, 5, 4 (2, 7, 1).—Hence, *
    A.
    P. a.: cōgĭtātus, a, um, deliberate:

    utrum perturbatione aliquā animi, an consulto et cogitata fiat injuria,

    Cic. Off. 1, 8, 27 B. and K. (al. cogitato).—
    B.
    cōgĭtātē, adv., with mature reflection, considerately (rare):

    tractare rem suam,

    Plaut. Trin. 2, 2, 45:

    meditari,

    id. Mil. 3, 3, 69:

    quae vero accurate cogitateque scripsisset,

    Cic. Arch. 8, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > cogito

  • 13 participo

    partĭcĭpo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. (collat. dep. form partĭcĭpor, Dig. 4, 4, 9, § 1) [id.], to share; viz., to cause to partake of, to impart; and also, to partake of, participate in (in both senses mostly ante- and post-class.; syn.: communico, partior, impertior).
    I. A.
    Lit.:

    aliquem sermone suo de amicā eri,

    Plaut. Mil. 2, 2, 108:

    servum sui consilii,

    id. Cist. 1, 3, 17:

    ubi sint, quid agant, ecqui bene agant, Neque participant nos, neque redeunt,

    id. Stich. 1, 1, 33.— Pass.: non licet donati obsoni me participem fieri? Ast. Si volebas participari, etc., id. Truc. 4, 2, 34:

    uti dentes sensu participentur,

    Lucr. 3, 692:

    sequitur igitur, ad participandum alium ab alio homines naturā esse factos,

    Cic. Leg. 1, 12, 33.—
    B.
    Transf.: aliquid cum aliquo, to share with, impart to one:

    suas laudes cum aliquo,

    Liv. 3, 12, 5; Spart. Hadr. 26.—With dat. (late Lat.):

    non participabant aliis ii, quibus aliquid affluebat,

    Lact. 5, 6, 1.— Pass.:

    participato cum eo (fratre) regno,

    Just. 34, 2, 8: participato imperio, Treb. Gall. 12 init.:

    nec cum quoquam participatis nocturnis imaginibus,

    App. M. 8, 9, p. 205, 19.—
    II.
    To share in, partake of, participate in any thing: pestem parem, Enn. ap. Cic. Tusc. 2, 17, 39 (Trag. v 22 Vahl.):

    lucrum, damnum,

    Dig. 17, 2, 55: consilium alicujus, Mamert. Grat. Act. Jul. init.:

    ad participandas ejusmodi voluptates,

    Gell. 15, 2, 7:

    de uno pane,

    Vulg. 1 Cor 10, 17.—With abl. alone:

    patrio sepulchro participans,

    Vulg. 2 Macc. 5, 10.—Hence, partĭcĭpā-tum, i, n. (lit. made to participate; hence), in gram., a participle (post-class.), Mart. Cap. 3, § 227.

    Lewis & Short latin dictionary > participo

  • 14 participor

    partĭcĭpo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. (collat. dep. form partĭcĭpor, Dig. 4, 4, 9, § 1) [id.], to share; viz., to cause to partake of, to impart; and also, to partake of, participate in (in both senses mostly ante- and post-class.; syn.: communico, partior, impertior).
    I. A.
    Lit.:

    aliquem sermone suo de amicā eri,

    Plaut. Mil. 2, 2, 108:

    servum sui consilii,

    id. Cist. 1, 3, 17:

    ubi sint, quid agant, ecqui bene agant, Neque participant nos, neque redeunt,

    id. Stich. 1, 1, 33.— Pass.: non licet donati obsoni me participem fieri? Ast. Si volebas participari, etc., id. Truc. 4, 2, 34:

    uti dentes sensu participentur,

    Lucr. 3, 692:

    sequitur igitur, ad participandum alium ab alio homines naturā esse factos,

    Cic. Leg. 1, 12, 33.—
    B.
    Transf.: aliquid cum aliquo, to share with, impart to one:

    suas laudes cum aliquo,

    Liv. 3, 12, 5; Spart. Hadr. 26.—With dat. (late Lat.):

    non participabant aliis ii, quibus aliquid affluebat,

    Lact. 5, 6, 1.— Pass.:

    participato cum eo (fratre) regno,

    Just. 34, 2, 8: participato imperio, Treb. Gall. 12 init.:

    nec cum quoquam participatis nocturnis imaginibus,

    App. M. 8, 9, p. 205, 19.—
    II.
    To share in, partake of, participate in any thing: pestem parem, Enn. ap. Cic. Tusc. 2, 17, 39 (Trag. v 22 Vahl.):

    lucrum, damnum,

    Dig. 17, 2, 55: consilium alicujus, Mamert. Grat. Act. Jul. init.:

    ad participandas ejusmodi voluptates,

    Gell. 15, 2, 7:

    de uno pane,

    Vulg. 1 Cor 10, 17.—With abl. alone:

    patrio sepulchro participans,

    Vulg. 2 Macc. 5, 10.—Hence, partĭcĭpā-tum, i, n. (lit. made to participate; hence), in gram., a participle (post-class.), Mart. Cap. 3, § 227.

    Lewis & Short latin dictionary > participor

  • 15 postulata

    postŭlo, āvi, ātum, 1, v. a. [posco], to ask, demand, require, request, desire (syn.: posco, flagito, peto); constr. with aliquid, aliquid ab aliquo, aliquem aliquid, with ut ( ne), de, with inf., or absol.
    I.
    In gen.:

    incipiunt postulare, poscere, minari,

    Cic. Verr. 2, 3, 34, § 78:

    nemo inventus est tam audax, qui posceret, nemo tam impudens qui postularet ut venderet,

    id. ib. 2, 4, 20, § 44; cf. Liv. 2, 45; 3, 19:

    tametsi causa postulat, tamen quia postulat, non flagitat, praeteribo,

    Cic. Quint. 3, 13:

    postulabat autem magis quam petebat, ut, etc.,

    Curt. 4, 1, 8:

    dehinc postulo, sive aequom est, te oro, ut, etc.,

    Ter. And. 1, 2, 19:

    ita volo itaque postulo ut fiat,

    id. ib. 3, 3, 18; Plaut. Aul. 4, 10, 27:

    suom jus postulat,

    Ter. Ad. 2, 1, 47; cf.:

    aequom postulat, da veniam,

    id. And. 5, 3, 30; and:

    quid est? num iniquom postulo?

    id. Phorm. 2, 3, 64:

    nunc hic dies alios mores postulat,

    id. And. 1, 2, 18:

    fidem publicam,

    Cic. Att. 2, 24, 2:

    istud, quod postulas,

    id. Rep. 1, 20, 33; id. Lael. 2, 9:

    ad senatum venire auxilium postulatum,

    Caes. B. G. 1, 31:

    deliberandi sibi unum diem postulavit,

    Cic. N. D. 1, 22, 60; cf.:

    noctem sibi ad deliberandum postulavit,

    id. Sest. 34, 74:

    postulo abs te, ut, etc.,

    Plaut. Capt. 5, 1, 18:

    postulatur a te jam diu vel flagitatur potius historia,

    Cic. Leg. 1, 5:

    quom maxime abs te postulo atque oro, ut, etc.,

    Ter. And. 5, 1, 4; and:

    quidvis ab amico postulare,

    Cic. Lael. 10, 35; cf. in pass.:

    cum aliquid ab amicis postularetur,

    id. ib.:

    orationes a me duas postulas,

    id. Att. 2, 7, 1:

    quod principes civitatum a me postulassent,

    id. Fam. 3, 8, 5; cf. infra the passages with an object-clause.—With ut ( ne):

    quodam modo postulat, ut, etc.,

    Cic. Att. 10, 4, 2:

    postulatum est, ut Bibuli sententia divideretur,

    id. Fam. 1, 2, 1 (for other examples with ut, v. supra):

    legatos ad Bocchum mittit postulatum, ne sine causā hostis populo Romano fieret,

    Sall. J. 83, 1.—With subj. alone:

    qui postularent, eos qui sibi Galliaeque bellum intulissent, sibi dederent,

    Caes. B. G. 4, 16, 3.—With de:

    sapientes homines a senatu de foedere postulaverunt,

    Cic. Balb. 15, 34:

    Ariovistus legatos ad eum mittit, quod antea de colloquio postulasset, id per se fieri licere,

    Caes. B. G. 1, 42.—With inf., freq. to be rendered, to wish, like, want: qui lepide postulat alterum frustrari, Enn. ap. Gell. 18, 2, 7 (Sat. 32 Vahl.):

    hic postulat se Romae absolvi, qui, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 60, § 138:

    o facinus impudicum! quam liberam esse oporteat, servire postulare,

    Plaut. Rud. 2, 3, 62; id. Men. 2, 3, 88:

    me ducere istis dictis postulas?

    Ter. And. 4, 1, 20; id. Eun. 1, 1, 16:

    (lupinum) ne spargi quidem postulat decidens sponte,

    Plin. 18, 14, 36, § 135:

    si me tibi praemandere postulas,

    Gell. 4, 1, 11.—With a double object: quas (sollicitudines) levare tua te prudentia postulat, demands of you, Luccei. ap. Cic. Fam. 5, 14, 2. —With nom. and inf.:

    qui postulat deus credi,

    Curt. 6, 11, 24.—
    II.
    In partic., in jurid. lang.
    A.
    To summon, arraign before a court, to prosecute, accuse, impeach (syn.: accuso, insimulo); constr. class. usu. with de and abl., post-Aug. also with gen.):

    Gabinium tres adhuc factiones postulant: L. Lentulus, qui jam de majestate postulavit,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 5, § 15:

    aliquem apud praetorem de pecuniis repetundis,

    id. Cornel. Fragm. 1:

    aliquem repetundis,

    Tac. A. 3, 38:

    aliquem majestatis,

    id. ib. 1, 74:

    aliquem repetundarum,

    Suet. Caes. 4: aliquem aliquā lege, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 3:

    aliquem ex aliquā causā reum,

    Plin. 33, 2, 8, § 33:

    aliquem impietatis reum,

    Plin. Ep. 7, 33, 7:

    aliquem injuriarum,

    Suet. Aug. 56 fin.:

    aliquem capitis,

    Dig. 46, 1, 53:

    qui (infames) postulare prohibentur,

    Paul. Sent. 1, 2, 1.—
    B.
    To demand a writ or leave to prosecute, from the prætor or other magistrate:

    postulare est desiderium suum vel amici sui in jure apud eum qui jurisdictioni praeest exponere vel alterius desiderio contradicere, etc.,

    Dig. 3, 1, 1; cf.

    this whole section: De postulando: in aliquem delationem nominis postulare,

    Cic. Div. in Caecil. 20, 64:

    postulare servos in quaestionem,

    id. Rosc. Am. 28, 77:

    quaestionem,

    Liv. 2, 29, 5.—
    C.
    For the usual expostulare, to complain of one:

    quom patrem adeas postulatum,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 38 (but in id. Mil. 2, 6, 35, the correct read. is expostulare; v. Ritschl ad h. l.).—
    * D.
    Postulare votum (lit. to ask a desire, i. e.), to vow, App. Flor. init.
    E.
    Of the seller, to demand a price, ask (post-class. for posco):

    pro eis (libris) trecentos Philippeos postulasse,

    Lact. 1, 6, 10; cf.:

    accipe victori populus quod postulat aurum,

    Juv. 7, 243. —
    III.
    Transf., of things.
    A.
    To contain, measure:

    jugerum sex modios seminis postulat,

    Col. 2, 9, 17.—
    B.
    To need, require:

    cepina magis frequenter subactam postulat terram,

    Col. 11, 3, 56.—Hence, po-stŭlātum, i, n.; usually in plur.: po-stŭlāta, ōrum, a demand, request (class.):

    intolerabilia postulata,

    Cic. Fam. 12, 4, 1; id. Phil. 12, 12, 28: deferre postulata alicujus ad aliquem, Caes. B. C. 1, 9:

    cognoscere de postulatis alicujus,

    id. B. G. 4, 11 fin.:

    postulata facere,

    Nep. Alcib. 8, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > postulata

  • 16 postulo

    postŭlo, āvi, ātum, 1, v. a. [posco], to ask, demand, require, request, desire (syn.: posco, flagito, peto); constr. with aliquid, aliquid ab aliquo, aliquem aliquid, with ut ( ne), de, with inf., or absol.
    I.
    In gen.:

    incipiunt postulare, poscere, minari,

    Cic. Verr. 2, 3, 34, § 78:

    nemo inventus est tam audax, qui posceret, nemo tam impudens qui postularet ut venderet,

    id. ib. 2, 4, 20, § 44; cf. Liv. 2, 45; 3, 19:

    tametsi causa postulat, tamen quia postulat, non flagitat, praeteribo,

    Cic. Quint. 3, 13:

    postulabat autem magis quam petebat, ut, etc.,

    Curt. 4, 1, 8:

    dehinc postulo, sive aequom est, te oro, ut, etc.,

    Ter. And. 1, 2, 19:

    ita volo itaque postulo ut fiat,

    id. ib. 3, 3, 18; Plaut. Aul. 4, 10, 27:

    suom jus postulat,

    Ter. Ad. 2, 1, 47; cf.:

    aequom postulat, da veniam,

    id. And. 5, 3, 30; and:

    quid est? num iniquom postulo?

    id. Phorm. 2, 3, 64:

    nunc hic dies alios mores postulat,

    id. And. 1, 2, 18:

    fidem publicam,

    Cic. Att. 2, 24, 2:

    istud, quod postulas,

    id. Rep. 1, 20, 33; id. Lael. 2, 9:

    ad senatum venire auxilium postulatum,

    Caes. B. G. 1, 31:

    deliberandi sibi unum diem postulavit,

    Cic. N. D. 1, 22, 60; cf.:

    noctem sibi ad deliberandum postulavit,

    id. Sest. 34, 74:

    postulo abs te, ut, etc.,

    Plaut. Capt. 5, 1, 18:

    postulatur a te jam diu vel flagitatur potius historia,

    Cic. Leg. 1, 5:

    quom maxime abs te postulo atque oro, ut, etc.,

    Ter. And. 5, 1, 4; and:

    quidvis ab amico postulare,

    Cic. Lael. 10, 35; cf. in pass.:

    cum aliquid ab amicis postularetur,

    id. ib.:

    orationes a me duas postulas,

    id. Att. 2, 7, 1:

    quod principes civitatum a me postulassent,

    id. Fam. 3, 8, 5; cf. infra the passages with an object-clause.—With ut ( ne):

    quodam modo postulat, ut, etc.,

    Cic. Att. 10, 4, 2:

    postulatum est, ut Bibuli sententia divideretur,

    id. Fam. 1, 2, 1 (for other examples with ut, v. supra):

    legatos ad Bocchum mittit postulatum, ne sine causā hostis populo Romano fieret,

    Sall. J. 83, 1.—With subj. alone:

    qui postularent, eos qui sibi Galliaeque bellum intulissent, sibi dederent,

    Caes. B. G. 4, 16, 3.—With de:

    sapientes homines a senatu de foedere postulaverunt,

    Cic. Balb. 15, 34:

    Ariovistus legatos ad eum mittit, quod antea de colloquio postulasset, id per se fieri licere,

    Caes. B. G. 1, 42.—With inf., freq. to be rendered, to wish, like, want: qui lepide postulat alterum frustrari, Enn. ap. Gell. 18, 2, 7 (Sat. 32 Vahl.):

    hic postulat se Romae absolvi, qui, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 60, § 138:

    o facinus impudicum! quam liberam esse oporteat, servire postulare,

    Plaut. Rud. 2, 3, 62; id. Men. 2, 3, 88:

    me ducere istis dictis postulas?

    Ter. And. 4, 1, 20; id. Eun. 1, 1, 16:

    (lupinum) ne spargi quidem postulat decidens sponte,

    Plin. 18, 14, 36, § 135:

    si me tibi praemandere postulas,

    Gell. 4, 1, 11.—With a double object: quas (sollicitudines) levare tua te prudentia postulat, demands of you, Luccei. ap. Cic. Fam. 5, 14, 2. —With nom. and inf.:

    qui postulat deus credi,

    Curt. 6, 11, 24.—
    II.
    In partic., in jurid. lang.
    A.
    To summon, arraign before a court, to prosecute, accuse, impeach (syn.: accuso, insimulo); constr. class. usu. with de and abl., post-Aug. also with gen.):

    Gabinium tres adhuc factiones postulant: L. Lentulus, qui jam de majestate postulavit,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 5, § 15:

    aliquem apud praetorem de pecuniis repetundis,

    id. Cornel. Fragm. 1:

    aliquem repetundis,

    Tac. A. 3, 38:

    aliquem majestatis,

    id. ib. 1, 74:

    aliquem repetundarum,

    Suet. Caes. 4: aliquem aliquā lege, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 3:

    aliquem ex aliquā causā reum,

    Plin. 33, 2, 8, § 33:

    aliquem impietatis reum,

    Plin. Ep. 7, 33, 7:

    aliquem injuriarum,

    Suet. Aug. 56 fin.:

    aliquem capitis,

    Dig. 46, 1, 53:

    qui (infames) postulare prohibentur,

    Paul. Sent. 1, 2, 1.—
    B.
    To demand a writ or leave to prosecute, from the prætor or other magistrate:

    postulare est desiderium suum vel amici sui in jure apud eum qui jurisdictioni praeest exponere vel alterius desiderio contradicere, etc.,

    Dig. 3, 1, 1; cf.

    this whole section: De postulando: in aliquem delationem nominis postulare,

    Cic. Div. in Caecil. 20, 64:

    postulare servos in quaestionem,

    id. Rosc. Am. 28, 77:

    quaestionem,

    Liv. 2, 29, 5.—
    C.
    For the usual expostulare, to complain of one:

    quom patrem adeas postulatum,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 38 (but in id. Mil. 2, 6, 35, the correct read. is expostulare; v. Ritschl ad h. l.).—
    * D.
    Postulare votum (lit. to ask a desire, i. e.), to vow, App. Flor. init.
    E.
    Of the seller, to demand a price, ask (post-class. for posco):

    pro eis (libris) trecentos Philippeos postulasse,

    Lact. 1, 6, 10; cf.:

    accipe victori populus quod postulat aurum,

    Juv. 7, 243. —
    III.
    Transf., of things.
    A.
    To contain, measure:

    jugerum sex modios seminis postulat,

    Col. 2, 9, 17.—
    B.
    To need, require:

    cepina magis frequenter subactam postulat terram,

    Col. 11, 3, 56.—Hence, po-stŭlātum, i, n.; usually in plur.: po-stŭlāta, ōrum, a demand, request (class.):

    intolerabilia postulata,

    Cic. Fam. 12, 4, 1; id. Phil. 12, 12, 28: deferre postulata alicujus ad aliquem, Caes. B. C. 1, 9:

    cognoscere de postulatis alicujus,

    id. B. G. 4, 11 fin.:

    postulata facere,

    Nep. Alcib. 8, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > postulo

  • 17 disco

    disco, dĭdĭci, 3 ( part. fut.: sic disciturum, etc., App. ap. Prisc. p. 887 P.), v. a. [from the root da-, Gr. dedaôs, daênai; dak-, cf. doceo, doctus, Gr. didaskô], to learn, to learn to know, to become acquainted with, etc. (for syn. cf.: capio, percipio, concipio, comprehendo, intellego, cognosco, nosco, agnosco, animadverto, calleo, scio—very freq. in all periods and sorts of writing).
    (α).
    With acc.:

    litteras Graecas senex didici,

    Cic. de Sen. 8, 26; id. Tusc. 1, 13, 29: so,

    litteras,

    Plaut. Truc. 4, 2, 22:

    jus civile,

    id. Mur. 9, 19; 10, 23:

    litteras apud aliquem,

    Cic. Fam. 9, 10, 2:

    dialectica ab aliquo,

    id. Ac. 2, 30, 98:

    artem ab aliquo,

    Quint. 3, 1, 10 et saep.:

    aliquid de aliquo,

    Ter. Eun. 2, 2, 31:

    virtutem ex me, fortunam ex aliis,

    Verg. A. 12, 435; cf. Quint. 12, 8, 6 al.:

    fabularum similia,

    Cic. Rep. 1, 36:

    artes,

    id. ib. 2, 21:

    palaestram,

    Quint. 5, 10, 121:

    affectum,

    id. 1, 11, 2:

    inde vocabula prima,

    Lucr. 5, 1042:

    elementa prima,

    Hor. S. 1, 1, 26:

    dulces querelas,

    Lucr. 5, 1384; cf.

    preces,

    Hor. Ep. 2, 1, 133 et saep.:

    me peritus Discet Iber,

    Hor. C. 2, 20, 20; cf.:

    quem (Augustum) didicere Vindelici,

    id. ib. 4, 14, 8:

    omnes crimine ab uno,

    Verg. A. 2, 66 et saep.— Pass.:

    dum est, unde jus civile discatur,

    Cic. Verr. 2, 1, 45; cf.

    jus,

    Quint. 12, 3, 9:

    Crassus, quod disci potuit de jure didicit,

    Cic. de Or. 2, 33, 143:

    tot artibus discendis,

    Quint. 12, 11, 9 et saep.—
    (β).
    With inf. or acc. and inf.:

    pueri qui nare discunt,

    Plaut. Aul. 4, 1, 9:

    rapere et clepere,

    Cic. Rep. 4, 5 (ap. Non. 20, 15):

    Latine loqui,

    Sall. J. 101, 6:

    nobis ignoscere,

    Quint. 11, 2, 45:

    assem in partes diducere,

    Hor. A. P. 326:

    bene ferre magnam fortunam,

    id. C. 3, 27, 75 et saep.:

    bene ubi quod consilium discimus accidisse, etc.,

    Plaut. Ps. 2, 3, 15:

    discit, Litavicum ad sollicitandos Haeduos profectum,

    Caes. B. G. 7, 54:

    animadverti et didici ex tuis litteris te omnibus in rebus habuisse rationem, ut, etc.,

    Cic. Fam. 3, 5; id. Ac. 2, 30 fin.:

    deos didici securum agere aevum,

    Hor. S. 1, 5, 101 et saep.—
    (γ).
    With relat. clause:

    plures discent, quemadmodum haec fiant, quam quemadmodum his resistatur,

    Cic. Lael. 12, 41:

    quantum in Etruria belli esset,

    Liv. 10, 25:

    patriae quid debeat, etc.,

    Hor. A. P. 312 et saep.—
    (δ).
    Absol.:

    disces tu quidem a principe hujus aetatis philosophorum, et disces quamdiu voles,

    Cic. Off. 1, 1, 2:

    didicit,

    i. e. oratory, id. Brut. 71, 249; Caes. B. G. 6, 14, 4; Quint. 1, 12, 14 al.:

    discendi aut visendi causa maria transmittere,

    Cic. Rep. 1, 3; so,

    discendi causa,

    id. ib. 1, 10; id. Off. 2, 1, 4; Caes. B. G. 6, 13 fin. al.:

    se ita a patribus majoribusque suis didicisse, ut, etc.,

    Caes. B. G. 1, 13, 6. —Ellipt.:

    discebant fidibus antiqui, sc. canere,

    Cic. de Sen. 8 fin. (cf.:

    docere fidibus,

    Cic. Fam. 9, 22, 3:

    scire fidibus,

    Ter. Eun. 1, 5, 53).—
    b.
    Transf., of inanimate subjects:

    manus,

    Plaut. Am. 1, 1, 159:

    nec varios discet mentiri lana colores,

    Verg. E. 4, 42:

    arbores,

    Plin. H. N. 16 prooem.—
    c.
    To teach = docere (late Lat., cf. manthanein, and Eng. learn):

    falsa discentes,

    Amm. 14, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > disco

  • 18 communis

    com-mūnis ( comoinis, S. C. de Bacch.), e, adj. [con and root mu-, to bind; Sanscr. mav-; cf.: immunis, munus, moenia], that is common to several or to all, common, general, universal, public (opp. proprius, that belongs to one:

    quod commune cum alio est, desinet esse proprium,

    Quint. 7, 3, 24; cf. id. 2, 4, 40; 7, 1, 28; 8, 5, 6; 10, 1, 16; 12, 10, 42; 12, 3, 7; v. also the foll.; freq. in all periods and every species of composition); constr. with cum, dat., inter se, or absol.
    I.
    Prop.:

    vetus verbum hoc quidem est: Communia esse amicorum inter se omnia,

    Ter. Ad. 5, 3, 18:

    vinea vulpibus et hominibus,

    Varr. R. R. 1, 8, 5:

    sepulcrum Asiae Europaeque Troja,

    Cat. 68, 89:

    is fit ei cum Roscio communis,

    Cic. Rosc. Com. 10, 27; cf.:

    alterum nobis cum dis, alterum cum beluis commune est,

    Sall. C. 1, 2; Nep. Timol. 1, 4.—Esp. freq. in the formula aliquid cum aliquo commune habere:

    vetustas habet aliquid commune cum multis, amor non habet,

    Cic. Fam. 11, 27, 2:

    cum rerum naturā... quid habere potest commune... gallinaceum fel,

    id. Div. 2, 12, 29:

    controversia. quae communes minime cum aliis quaestiones habet,

    Quint. 5, 10, 110:

    illum... nihil vobiscum commune habentem,

    Sen. Const. 15, 2:

    sciat, se nihil mecum habere commune,

    id. Ben. 7, 12, 2:

    omnia cum amico communia habebit, qui multa cum homine,

    id. Ep. 48, 3; 74, 17; id. Q. N. 2, 37, 2: nec habet (pecudum natura) quidquam commune cum caelo, Lact. de Ira Dei, 7, 4; 8, 3; App. de Deo Socr. 13; Varr. R. R. 3, 2, 9; Sen. Contr. 1, 1, 25, B:

    vitium commune omnium est,

    Ter. Ad. 5, 8, 30; cf. Cic. Sen. 11, 35; Lucr. 5, 260; 3, 326; 5, 555:

    communis imperii (i. e. Romani) fines,

    Cic. Balb. 5, 13; cf.

    libertas,

    id. Sest. 1, 1:

    salus,

    id. ib. 6, 15:

    utilitas,

    Nep. Alcib. 4, 6:

    mors,

    natural, Eutr. 7, 8:

    verba,

    i. e. prose, Claud. Epig. 81, 3:

    jus gentium,

    Nep. Them. 7, 4 et saep.: vitae ignarus, ignorant of life, i. e. of the customs of society, Cic. Phil. 2, 4, 7; cf.:

    sensu caret,

    of a sense of propriety, Hor. S. 1, 3, 66 Heind.; cf.:

    sit in beneficio sensus communis,

    Sen. Ben. 1, 12, 3; id. Ep. 5, 4; 105, 3; Quint. 1, 2, 20; cf.

    also: communium litterarum et politioris humanitatis expers,

    Cic. de Or. 2, 17, 72:

    communis locus, euphem.,

    the lower world, Plaut. Cas. prol. 19; and for a brothel, Sen. Contr. 1, 2, p. 83 Bip.—In plur.:

    loca,

    public places, Cic. Verr. 2, 2, 46, § 112; id. Fam. 13, 11, 1;

    but loci, in philos. lang.,

    a commonplace, common topic, id. de Or. 3, 27, 106; id. Or. 36, 126; Quint. 2, 1, 9; 2, 1, 11; 5, 1, 3; 5, 12, 15; v. locus.—
    B.
    Subst.: commūne, is, n., that which is common.
    1.
    In gen., plur.:

    ut communibus pro communibus utatur, privatis ut suis,

    Cic. Off. 1, 7, 20:

    paucis ostendi gemis et communia laudas,

    publicity, Hor. Ep. 1, 20, 4; Ov. M. 13, 271.—In sing.:

    de communi aliquid consequi,

    Dig. 17, 2, 52; so Paul. Sent. 1, 18, § 3:

    jus communi dividundo,

    Cic. Fam. 7, 12, 2; cf. Gai Inst. 4, 42; Dig. 2, 1, 11, § 2 al.—
    2.
    Esp. = to koinon, a community, state: commune Latium, Cinc. ap. Fest. p. 241, 18 Müll.:

    Commune Milyadum,

    Cic. Verr. 2, 1, 38, § 95:

    Siciliae,

    id. ib. 2, 2, 46, § 114; 2, 2, 59, § 145;

    2, 2, 63, § 154: gentis Pelasgae,

    Ov. M. 12, 7; cf.:

    communis Graecia,

    id. ib. 13, 199; and: res communis = respublica, Sisenn. ap. Non. p. 522, 17.—
    b.
    In commune.
    (α).
    For common use, for all, for a common object, end, advantage, etc.:

    metuere,

    Plaut. As. 2, 2, 20:

    consulere,

    Ter. And. 3, 3, 16; Tac. A. 12, 5:

    conferre,

    Cic. Quint. 3, 12; id. Inv. 2, 3, 8:

    vocare honores,

    i. e. to bestow equally upon patricians and plebeians, Liv. 6, 40, 18:

    profutura,

    Quint. 6, 1, 7:

    laborare (apes),

    id. 5, 11, 24.—Rarely in communi:

    ponere libertatem,

    Tac. A. 13, 27.—
    (β).
    In general, generally (in post-Aug. prose):

    de jure omni disputandum,

    Quint. 7, 1, 49; Plin. 17, 1, 1, § 9; Tac. G. 27; 38; 40 al.—
    (γ).
    Halves! Sen. Ep. 119, 1; Phaedr. 5, 7, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    That represents the common sentiment, democratic:

    qui in bello... suo et certorum hominum consilio uteretur, eum magis communem censemus in victoriā futurum fuisse, etc.,

    Cic. Fam. 4, 9, 2.—
    B.
    Of manners, accessible, familiar, courteous, condescending, affable (kindr. in sense with comis; hence in MSS. very freq. interchanged with it;

    v. comis): simplicem et communem et consentientem eligi (amicum) par est,

    Cic. Lael. 18, 65; so id. Fam. 4, 9, 2:

    communis infimis, par principibus,

    Nep. Att. 3, 1; so Eutr. 8, 5; cf. communitas.— Comp., Suet. Claud. 21 dub. (al. comior).— Sup., Suet. Vesp. 22 dub. (al. comissimus).—
    C.
    T. t.
    1.
    In rhet.:

    commune exordium, quod nihilo minus in hanc quam in contrariam partem causae potest convenire,

    equally appropriate to either side of a cause, Cic. Inv. 1, 18, 26; cf. Quint. 4, 1, 71; Auct. Her. 1, 7, 11; Cic. de Or. 2, 78, 319.—
    2.
    In gram.: verbum, a common verb, i. e. one that has both an active and passive signification, Gell. 15, 13, 1; Prisc. p. 787 P.: syllaba = anceps, i. e. either long or short, Don. p. 1389 P.; Charis. p. 3 ib.; Diom. p. 423 ib.:

    genus,

    of both masculine and feminine gender, Charis. p. 126 ib. et saep.— Hence, Advv.
    1.
    Class. form commū-nĭter, together, in common, jointly, generally (very freq.), Varr. R. R. 2, 10; Cic. Off. 3, 20, 80; id. Rosc. Am. 37, 108; id. N. D. 2, 48, 123; Nep. Pelop. 2, 2; Hor. Ep. 1, 2, 13; Ov. M. 6, 262.—Opp. proprie, Quint. 9, 1, 23;

    opp. separatim,

    Cic. Fam. 13, 12, 1; cf. id. Arch. 12, 32.—
    * Comp., Diom. p. 480 P.—
    2.
    commūnĭtus: deos colere, Varr. ap. Non. p. 510, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > communis

  • 19 comoinis

    com-mūnis ( comoinis, S. C. de Bacch.), e, adj. [con and root mu-, to bind; Sanscr. mav-; cf.: immunis, munus, moenia], that is common to several or to all, common, general, universal, public (opp. proprius, that belongs to one:

    quod commune cum alio est, desinet esse proprium,

    Quint. 7, 3, 24; cf. id. 2, 4, 40; 7, 1, 28; 8, 5, 6; 10, 1, 16; 12, 10, 42; 12, 3, 7; v. also the foll.; freq. in all periods and every species of composition); constr. with cum, dat., inter se, or absol.
    I.
    Prop.:

    vetus verbum hoc quidem est: Communia esse amicorum inter se omnia,

    Ter. Ad. 5, 3, 18:

    vinea vulpibus et hominibus,

    Varr. R. R. 1, 8, 5:

    sepulcrum Asiae Europaeque Troja,

    Cat. 68, 89:

    is fit ei cum Roscio communis,

    Cic. Rosc. Com. 10, 27; cf.:

    alterum nobis cum dis, alterum cum beluis commune est,

    Sall. C. 1, 2; Nep. Timol. 1, 4.—Esp. freq. in the formula aliquid cum aliquo commune habere:

    vetustas habet aliquid commune cum multis, amor non habet,

    Cic. Fam. 11, 27, 2:

    cum rerum naturā... quid habere potest commune... gallinaceum fel,

    id. Div. 2, 12, 29:

    controversia. quae communes minime cum aliis quaestiones habet,

    Quint. 5, 10, 110:

    illum... nihil vobiscum commune habentem,

    Sen. Const. 15, 2:

    sciat, se nihil mecum habere commune,

    id. Ben. 7, 12, 2:

    omnia cum amico communia habebit, qui multa cum homine,

    id. Ep. 48, 3; 74, 17; id. Q. N. 2, 37, 2: nec habet (pecudum natura) quidquam commune cum caelo, Lact. de Ira Dei, 7, 4; 8, 3; App. de Deo Socr. 13; Varr. R. R. 3, 2, 9; Sen. Contr. 1, 1, 25, B:

    vitium commune omnium est,

    Ter. Ad. 5, 8, 30; cf. Cic. Sen. 11, 35; Lucr. 5, 260; 3, 326; 5, 555:

    communis imperii (i. e. Romani) fines,

    Cic. Balb. 5, 13; cf.

    libertas,

    id. Sest. 1, 1:

    salus,

    id. ib. 6, 15:

    utilitas,

    Nep. Alcib. 4, 6:

    mors,

    natural, Eutr. 7, 8:

    verba,

    i. e. prose, Claud. Epig. 81, 3:

    jus gentium,

    Nep. Them. 7, 4 et saep.: vitae ignarus, ignorant of life, i. e. of the customs of society, Cic. Phil. 2, 4, 7; cf.:

    sensu caret,

    of a sense of propriety, Hor. S. 1, 3, 66 Heind.; cf.:

    sit in beneficio sensus communis,

    Sen. Ben. 1, 12, 3; id. Ep. 5, 4; 105, 3; Quint. 1, 2, 20; cf.

    also: communium litterarum et politioris humanitatis expers,

    Cic. de Or. 2, 17, 72:

    communis locus, euphem.,

    the lower world, Plaut. Cas. prol. 19; and for a brothel, Sen. Contr. 1, 2, p. 83 Bip.—In plur.:

    loca,

    public places, Cic. Verr. 2, 2, 46, § 112; id. Fam. 13, 11, 1;

    but loci, in philos. lang.,

    a commonplace, common topic, id. de Or. 3, 27, 106; id. Or. 36, 126; Quint. 2, 1, 9; 2, 1, 11; 5, 1, 3; 5, 12, 15; v. locus.—
    B.
    Subst.: commūne, is, n., that which is common.
    1.
    In gen., plur.:

    ut communibus pro communibus utatur, privatis ut suis,

    Cic. Off. 1, 7, 20:

    paucis ostendi gemis et communia laudas,

    publicity, Hor. Ep. 1, 20, 4; Ov. M. 13, 271.—In sing.:

    de communi aliquid consequi,

    Dig. 17, 2, 52; so Paul. Sent. 1, 18, § 3:

    jus communi dividundo,

    Cic. Fam. 7, 12, 2; cf. Gai Inst. 4, 42; Dig. 2, 1, 11, § 2 al.—
    2.
    Esp. = to koinon, a community, state: commune Latium, Cinc. ap. Fest. p. 241, 18 Müll.:

    Commune Milyadum,

    Cic. Verr. 2, 1, 38, § 95:

    Siciliae,

    id. ib. 2, 2, 46, § 114; 2, 2, 59, § 145;

    2, 2, 63, § 154: gentis Pelasgae,

    Ov. M. 12, 7; cf.:

    communis Graecia,

    id. ib. 13, 199; and: res communis = respublica, Sisenn. ap. Non. p. 522, 17.—
    b.
    In commune.
    (α).
    For common use, for all, for a common object, end, advantage, etc.:

    metuere,

    Plaut. As. 2, 2, 20:

    consulere,

    Ter. And. 3, 3, 16; Tac. A. 12, 5:

    conferre,

    Cic. Quint. 3, 12; id. Inv. 2, 3, 8:

    vocare honores,

    i. e. to bestow equally upon patricians and plebeians, Liv. 6, 40, 18:

    profutura,

    Quint. 6, 1, 7:

    laborare (apes),

    id. 5, 11, 24.—Rarely in communi:

    ponere libertatem,

    Tac. A. 13, 27.—
    (β).
    In general, generally (in post-Aug. prose):

    de jure omni disputandum,

    Quint. 7, 1, 49; Plin. 17, 1, 1, § 9; Tac. G. 27; 38; 40 al.—
    (γ).
    Halves! Sen. Ep. 119, 1; Phaedr. 5, 7, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    That represents the common sentiment, democratic:

    qui in bello... suo et certorum hominum consilio uteretur, eum magis communem censemus in victoriā futurum fuisse, etc.,

    Cic. Fam. 4, 9, 2.—
    B.
    Of manners, accessible, familiar, courteous, condescending, affable (kindr. in sense with comis; hence in MSS. very freq. interchanged with it;

    v. comis): simplicem et communem et consentientem eligi (amicum) par est,

    Cic. Lael. 18, 65; so id. Fam. 4, 9, 2:

    communis infimis, par principibus,

    Nep. Att. 3, 1; so Eutr. 8, 5; cf. communitas.— Comp., Suet. Claud. 21 dub. (al. comior).— Sup., Suet. Vesp. 22 dub. (al. comissimus).—
    C.
    T. t.
    1.
    In rhet.:

    commune exordium, quod nihilo minus in hanc quam in contrariam partem causae potest convenire,

    equally appropriate to either side of a cause, Cic. Inv. 1, 18, 26; cf. Quint. 4, 1, 71; Auct. Her. 1, 7, 11; Cic. de Or. 2, 78, 319.—
    2.
    In gram.: verbum, a common verb, i. e. one that has both an active and passive signification, Gell. 15, 13, 1; Prisc. p. 787 P.: syllaba = anceps, i. e. either long or short, Don. p. 1389 P.; Charis. p. 3 ib.; Diom. p. 423 ib.:

    genus,

    of both masculine and feminine gender, Charis. p. 126 ib. et saep.— Hence, Advv.
    1.
    Class. form commū-nĭter, together, in common, jointly, generally (very freq.), Varr. R. R. 2, 10; Cic. Off. 3, 20, 80; id. Rosc. Am. 37, 108; id. N. D. 2, 48, 123; Nep. Pelop. 2, 2; Hor. Ep. 1, 2, 13; Ov. M. 6, 262.—Opp. proprie, Quint. 9, 1, 23;

    opp. separatim,

    Cic. Fam. 13, 12, 1; cf. id. Arch. 12, 32.—
    * Comp., Diom. p. 480 P.—
    2.
    commūnĭtus: deos colere, Varr. ap. Non. p. 510, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > comoinis

  • 20 optatum

    opto, āvi, ātum, 1 (optassis for optaveris, Plaut. Mil. 3, 1, 75), v. a. [root op, whence Gr. OPTÔ, opsomai; qs. to look out, pick out, = legere, eligere], to choose, select (anteclass. and poet.;

    syn. deligo): utrum vis, opta, dum licet,

    Plaut. Rud. 3, 6, 14; id. Aul. prol. 11:

    sapientius opta,

    Ov. M. 2, 102: non video hic, quid magnopere optem, Lucil. ap. Non. 358, 13:

    inhoneste parare divitias,

    Ter. And. 4, 5, 2:

    locum tecto,

    Verg. A. 1, 425:

    locum regno,

    id. ib. 3, 109:

    externos duces,

    id. ib. 8, 503:

    L. Furium optavit,

    Liv. 6, 25.—Hence, in relig. lang.:

    optatam hostiam, alii optimam, appellant eam, quam aedilis tribus constitutis hostiis optat, quam immolari velit,

    Fest. p. 186 Müll. —
    II.
    Transf., to wish, wish for, desire (the predominant signification of the word; cf.:

    volo, cupio, desidero, aveo): tua vita optanda est, Ter Phorm. 1, 3, 12: nihil nisi quod honestum sit,

    Cic. Off. 1, 20, 66:

    aliquid votis,

    Verg. A. 10, 279:

    vestitus, quem cupimus optamusque,

    Cic. Phil. 14, 1, 2:

    fortunam,

    id. Pis. 14, 32.—With ut (class. and freq.):

    (Phaëthon) optavit, ut in currum patris tolleretur,

    Cic. Off. 3, 25, 94:

    numquam a dis immortalibus optabo. ut, etc.,

    id. Cat. 2, 7, 15.—With subj.:

    optavi, peteres caelestia sidera tarde,

    Ov. Tr. 2, 57.—With inf.:

    hunc videre saepe optabamus diem,

    Ter. Hec. 4, 4, 29:

    cujus integrā re consilium exquirere optassem,

    Plin. Ep. 3, 4, 2:

    officia mandare, deponere optantibus,

    id. Pan. 87, 2:

    Darius equestri proelio decernere optabat,

    Curt. 3, 11, 1; 4, 12, 4:

    meliores liberos habere,

    Suet. Oth. 1 fin.; Tac. Or. 9.—With acc. and inf.:

    impleri sinus optabamus,

    Quint. 10, 7, 23:

    ex Indiā sospitem ipsum reverti,

    Curt. 10, 1, 7:

    quem te esse opto,

    Cic. Fam. 10, 20, 3: omnes mortales sese laudarier optant, Enn. ap. Aug. Trin. 13, 6 (Ann. v. 551 Vahl.). — Absol.:

    optare hoc quidem est, non docere,

    Cic. Tusc. 2, 13, 30; cf. id. Ac. 2, 38, 121; id Fat. 20, 47: optare alicui aliquid, to wish one any thing, in a good sense:

    equidem tibi bona optavi omnia,

    Plaut. Rud. 3, 2, 25:

    tibi optamus eam rem publicam, in quā, etc.,

    Cic. Brut. 97, 331;

    but mostly in a bad sense (= imprecari): si totum exercitum mortem mihi optasse crederem, Liv 28, 27, 10: quid mali feci, ut mihi pejorem reditum quam exitum optares?

    Sen. Ben. 6, 37, 2:

    furorem et insaniam optare alicui,

    id. Pis. 20, 46; id. Tusc. 1, 44, 107: aliquid ab aliquo, to desire, require, demand any thing of any one:

    quodvis donum et praemium a me optato, id optatum feres,

    Ter. Eun. 5, 8, 27:

    hoc et pallidus optas,

    pray for, Juv. 10, 189.—Hence, op-tātus, a, um, P. a., wished, desired, longed for, agreeable, pleasing, pleasant, dear (class.):

    optati cives, populares, incolae,

    Plaut. Aul. 3, 1, 1:

    rumores,

    Cic. Fam. 16, 21, 1:

    gloria,

    Juv. 10, 187.— Comp.:

    nihil mihi fuit optatius, quam, ut, etc.,

    Cic. Fam. 1, 5, 1.— Sup.:

    vale, mi optime et optatissime frater,

    Cic. Q. Fr. 2, 8, 2.—
    B.
    Subst.: optātum, i, n., a wish, desire:

    di tibi semper omnia optata offerant,

    Ter. Ad. 5, 9, 21; cf.

    afferant,

    Plaut. Capt. 2, 2, 105: eveniunt optata deae. Ov. M. 6, 370:

    impetrare optatum,

    Cic. Off. 3, 25, 94:

    praeter optatum meum,

    against my wish, id. Pis. 20, 46:

    meis optatis fortuna respondit,

    id. Fam. 2, 1, 1:

    mihi in optatis est,

    it is my wish, I wish, id. ib. 2, 13, 2.—Hence, adv.: optā-tō, according to one's wish (class.):

    optato venire,

    Plaut. Am. 2, 2, 26:

    mihi veneris,

    Cic. Att. 13, 28, 3:

    optato ventis aestate coortis,

    Verg. A. 10, 405. ‡† optostrōtum, i, n. [optos-strôton], a brick pavement, Not. Tir. p. 164.

    Lewis & Short latin dictionary > optatum

См. также в других словарях:

  • demander — Demander, Deposcere, Petere, Procare, Rogare, Quaerere. Demander chose juste, honeste et convenante, Postulare, Poscere. Demander affectueusement, Contendere aliquid ab aliquo. Demander instamment, Exposcere. Il a ce qu il demande, Voti compos… …   Thresor de la langue françoyse

  • Zeichen — Ein Zeichen ist im weitesten Sinne etwas, das auf etwas anderes zeigt. Zeichentheoretiker sehen darin ein semiotisches Phänomen und bestimmen im engeren Sinne Zeichen als eine Unterklasse dieses Phänomens. Dort stehen Zeichen anderen semiotischen …   Deutsch Wikipedia

  • reconnaître — [ r(ə)kɔnɛtr ] v. tr. <conjug. : 57> • reconnoistre 980; lat. recognoscere « reconnaître; inspecter; examiner » I ♦ Saisir (un objet) par la pensée, en reliant entre elles des images, des perceptions; identifier par la mémoire, le jugement… …   Encyclopédie Universelle

  • changer — Changer, Commutare, Demutare, Immutare. Changer quelque chose avec aucun, Mutare aliquid cum aliquo. Changer et innover, Nouare, Innouare. Changer et muer, Emutare. Changer et tourner en autre nature ou couleur, Mutare. Changer les clefs,… …   Thresor de la langue françoyse

  • change — Change, Permutatio pecuniae, Collybus, Bud. Et la place et endroit de la ville où les changeurs ont leurs boutiques. Selon ce on dit le pont aux changes. Et en fait de venerie Change est l opposite du droit, Estant le droit le Cerf qui a esté… …   Thresor de la langue françoyse

  • propos — Propos, Vient du Latin, Propono, et signifie ores conference de paroles entre deux ou plusieurs, Sermo, Oratio, Conlocutio, comme, Ils ont propos ensemble de mes affaires, Sermonem habent de rebus meis. Par son propos j ay entendu, Ex eius… …   Thresor de la langue françoyse

  • charge — Charge, ou fardeau, Onus. Une charge et charté, Vehes, vehis. La charge qu on baille à aucun pour faire quelque chose, Actus, Mandatum, Ministerium, Negotium, Onus. Toute charge qu on prend, ou qu on baille à faire, Prouincia. Une charge… …   Thresor de la langue françoyse

  • faire — Faire, act. acut. Vient de l infinitif Latin Facere, ostant la lettre c. Facere, agere. L Italien syncope, et dit Fare. Faire de l argent à son creancier, Pecunias conquirere ad nomen eradendum ex tabulis creditoris. Faire argent, Conficere… …   Thresor de la langue françoyse

  • compte — Compte, m. penac. Le quayer où est la recepte et la mise, Accepti et expensi tabula, voyez Compter. Ratio. A ton compte, Vt rationem te dictare intelligo. Ce compte que nous venons de faire, est le compte de Grecin, Is calculus Grecini rationem… …   Thresor de la langue françoyse

  • temps — Temps, m. Vient du Latin Tempus par syncope de la voyelle u, Tempus, Tempestas, l Espagnol et l Italien s esloignent trop dudit mot Latin, disant le premier Tiempo, et l autre Tempo. Le temps, ou jour, Dies. Le temps soit d un an, d un jour, ou d …   Thresor de la langue françoyse

  • affaire — Affaire, n. p. Negotium, Commercium. J ay affaire avec un homme riche. Cum opulento rem habeo ac negotium. Plaut. Affaire hasté et avancé, Maturatum negotium. Affaire meslé et broüillé, Negotium turbulentum. Affaires nets, et point toüillez, ne… …   Thresor de la langue françoyse

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»